Ο ΑΝΤΡΟΣ ΚΥΠΡΙΑΝΟΥ ΜΙΛΑΕΙ ΣΤΗΝ «ΠΡΑΣΙΝΗ ΑΣΠΙΔΑ» ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ ΚΑΙ ΓΙΑ ΟΛΑ, ΕΝΩ ΣΤΕΛΝΕΙ ΜΗΝΥΜΑ ΣΕ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΗ ΚΑΙ ΔΗΣΥ ΓΙΑ ΚΥΠΡΙΑΚΟ «Είμαστε στο παρά ένα»
Ανά το παγκόσμιο, μέχρι και σήμερα, η σχέση της αριστεράς με τα οικολογικά αιτήματα και κινήματα ήταν πάντα διφορούμενη. Ακόμη και στην Κύπρο. Σε καμία περίπτωση όμως δεν μπορεί να ειπωθεί πως η συμβολή της, τόσο σε θεωρητικό όσο και σε πρακτικό επίπεδο, δεν ήταν πλούσια και καταλυτική.
Η αριστερά διαχρονικά παρέμβαινε στα περιβαλλοντικά ζητήματα με τρόπο συγκεκριμένο, κατανοώντας και προσεγγίζοντας το περιβάλλον στα πλαίσια της βασικής θεώρησης της περί της κυρίαρχης αντίθεσης. Έτσι, το περιβάλλον υπήρχε όσο εξυπηρετούσε τις κοινωνικές ανάγκες μέσω της ευρύτερης παραγωγικής διαδικασίας. Η πολυδιάσπαση όμως των ευρύτερων αριστερών κινημάτων και συνιστωσών, έφερε πολλές φορές ρήξεις, διαφοροποιήσεις, ριζοσπαστικοποίηση, αλλά και συντήρηση στους κόλπους του οικολογικού κινήματος.
Στην Κύπρο, υπάρχει μια τεράστια δημόσια αντιπαράθεση η οποία δεν περιορίζεται μόνο στη διαφθορά και στην παρασιτικού τύπου ανάπτυξη που προωθείται. Τα ζητήματα αυτά περιλαμβάνουν και ζητήματα πολιτισμού, ταυτότητας, περιβάλλοντος, οικονομίας , σε μια σχέση δυναμική. Μια ολιστική προσέγγιση για το περιβάλλον, δεν μπορεί να το απομονώνει από την αντίληψη μας για τον συλλογικό μας εαυτό, την εντοπιότητα, τις αναπαραστάσεις του τόπου και της ταυτότητας, τις παραγωγικές σχέσεις, την αειφόρο και βιώσιμη ανάπτυξη. Στην ιδιαίτερη περίπτωση της Κύπρου, δεν μπορεί παρά να συνδεθεί και με το εθνικό μας πρόβλημα, καθώς η όποια λύση θα φέρει μαζί της και απελευθέρωση νέων παραγωγικών δυνάμεων, νέες συνθήκες ανάπτυξης και νέες οικολογικές προκλήσεις.
Η συνέντευξη με τον Γ.Γ. του ΑΚΕΛ συνοψίζει σε λίγα μόνο ερωτήματα, όλα τα προαναφερθέντα ζητήματα, συνδέοντας τα ζητήματα και τις προκλήσεις της κυπριακής επικαιρότητας με ένα φιλοσοφικό και θεωρητικό υπόβαθρο. Τι υποστηρίζει το μεγαλύτερο κόμμα της αριστεράς για τον Ακάμα και ποια ανάπτυξη προτείνει; Τι απαντάει για το Κυπριακό Επενδυτικό Πρόγραμμα και πως αυτό συνδέεται με περιβαλλοντικά εγκλήματα; Ποιες είναι οι ευθύνες της αντιπολίτευσης και ποιες της κυβέρνησης; Είναι άραγε οι νέες οικολογικές προκλήσεις απότοκο της μονομερής μας αντίληψης για την ανάπτυξη; Ποια τελικά η σχέση του ΑΚΕΛ με την οικολογία;
- Ποια θα ήταν τα βασικά κριτήρια του ΑΚΕΛ για την προώθηση ενός νέου Επενδυτικού Προγράμματος;
Το πρόγραμμα όπως υφίστατο πριν να το ξεχειλώσει η κυβέρνηση Αναστασιάδη-ΔΗΣΥ αφορούσε την πολιτογράφηση στη βάση συγκεκριμένων κριτηρίων. Αν δηλαδή ένας επενδυτής δημιουργούσε με την επένδυση του θέσεις εργασίας στην Κύπρο, αποκτούσε ιδιοκτησία, διέμενε στην Κύπρο κλπ προωθείτο η πολιτογράφηση του. Από αυτό μέχρι το ξεχείλωμα που έκανε η Κυβέρνηση Αναστασιάδη- Δησυ που παραχωρούσε διαβατήρια σε κόσμο που δεν πάτησε καν το πόδι του στην Κύπρο, πόσο μάλλον σε κόσμο με ποινικό μητρώο, φυγόδικους και διεθνείς απατεώνες, δεν έχουν καμμιά σχέση. Η Κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι διέκοψε οριστικά το Πρόγραμμα. Δεν έχει νόημα λοιπόν να συζητούμε τώρα.
- Πώς κατά τη γνώμη σας οι κυβερνητικές πολιτικές σε σχέση με την ανάπτυξη άνοιξαν διάπλατα το δρόμο για τη διεθνή κατακραυγή της Κύπρου; Το ΑΚΕΛ είχε μερίδιο ευθύνης, νοουμένου ότι υπήρξε και εμπλοκή βουλευτή σας;
Το γεγονός ότι η Κυβέρνηση επέτρεψε μέσω αποφάσεων ή μέσω ανοχής να ξεφυτρώνουν πύργοι χωρίς κανένα σχεδιασμό και χωρίς μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων είναι αποτέλεσμα της απληστίας με την οποία έτυχε κατάχρησης το πρόγραμμα πολιτογραφήσεων. Το ΑΚΕΛ αμέσως μετά τη δημοσιοποίηση του επίμαχου βίντεο στο οποίο εμφανιζόταν βουλευτής μας έλαβε οδυνηρές αλλά αναγκαίες αποφάσεις.
- Προμηνύονται δύσκολες μέρες στις διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό. Πώς προχωράμε στο μέλλον; Θεωρείτε ότι η «κακή εικόνα» της Κύπρου λόγω διαφθοράς επηρεάζει τις εξελίξεις;
Τα πράγματα είναι σήμερα ακόμα πιο δύσκολα. Στην ηγεσία της τουρκοκυπριακής κοινότητας βρέθηκε ο Ερσίν Τατάρ, ένας άνθρωπος εκφραστής των επιδιώξεων του Ερντογάν για λύση δύο κρατών. Γι’ αυτό επιβάλλεται η ελληνοκυπριακή πλευρά να επιδείξει βούληση και να βρεθεί βήματα μπροστά. Να θυμίσει σε όλους τα συμφωνηθέντα με την τουρκοκυπριακή και διεθνή κοινότητα, τα όσα προνοούν τα Ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών, να απαιτήσει τερματισμό των τουρκικών προκλήσεων και απόσυρση των απαράδεκτων τουρκικών θέσεων. Να θυμίσει ότι έχουμε μπροστά μας όσα συμφωνήθηκαν μέχρι το Κρανς Μοντανά και το πλαίσιο του Γενικού Γραμματέα. Πάνω από όλα να συνειδητοποιήσουν ο κ. Αναστασιάδης και ο ΔΗΣΥ ότι είμαστε στο παρά ένα. Δεν υπάρχει χρόνος για άλλες παλινδρομήσεις, δεν θα υπάρχουν άλλα περιθώρια για να θυσιαστεί η Κύπρος στο βωμό μικροπολιτικών σκοπιμοτήτων. Αν λοιπόν βασιστούμε στο δίκαιο των θέσεων μας και στα όσα έχουν συμφωνηθεί με τη διεθνή και την τουρκοκυπριακή κοινότητα, τότε θα αξιοποιήσουμε κάθε δυνατότητα να πείσουμε ότι αυτός ο τόπος αξίζει καλύτερο μέλλον. Η γενικότερη βελτίωση της εικόνας της Κύπρου θα μας προσθέσει πόντους, δίχως κατ’ ανάγκη να επηρεάζει τη λύση ή μη του Κυπριακού.
- Θεωρείτε πώς συνδέεται το μονομερές μοντέλο ανάπτυξης που επιδιώκεται με διάφορα περιβαλλοντικά εγκλήματα (βλ. Πέγεια και Θαλασσινές Σπηλιές, Λεμεσός, Ελ. Επαρχία Αμμοχώστου κ.α.);
Οι παράνομες αναπτύξεις σε πολλές περιπτώσεις έχει αποδειχθεί ότι συνδέονται με εξυπηρέτηση συγκεκριμένων συμφερόντων. Ταυτόχρονα υπάρχει ημιτελής εφαρμογή της περιβαλλοντικής νομοθεσίας. Ακόμα και εκεί που εφαρμόζεται τις πλείστες φορές υπάρχει έλλειψη ελέγχου των όρων που τα ίδια τα τμήματα των δημόσιων υπηρεσιών θέτουν για να προχωρήσει η οποιαδήποτε ανάπτυξη. Το ΑΚΕΛ κατ’ επανάληψή έχει ζητήσει την πλήρη και αποτελεσματική εφαρμογή της εθνικής νομοθεσίας, των κοινοτικών οδηγιών και των διεθνών συμβάσεων, καθώς επίσης την εφαρμογή ανοικτών, δημοκρατικών και διαφανών διαδικασιών δημόσιας παρουσίασης, ακρόασης και διαβούλευσης για περιβαλλοντικά θέματα.
Και αυτό το θέμα είναι θύμα του γενικότερου τρόπου με τον οποίο κυβερνά η Κυβέρνηση Αναστασιάδη – Συναγερμού.
- Υπάρχει διέξοδος για τους κάτοικους του Ακάμα, με ένα μοντέλο βιώσιμης, ήπιας και αειφόρου τουριστικής αναπτυξιακής στρατηγικής;
Το ζήτημα του ΑΚΑΜΑ δυστυχώς μας παίρνει χρόνια πίσω. Ο Ακάμας είναι ένας τους σημαντικότερους βιότοπους της Κύπρου και της Μεσογείου. Είναι αυτονόητο ότι υπάρχει ανάγκη για ολοκληρωμένο σχεδιασμό για την προστασία του.
Εδώ και δεκαετίες καταβάλλονται προσπάθειες εξεύρεσης της βέλτιστης λύσης στο θέμα. Δυστυχώς τα αντικρουόμενά συμφέροντα δεν επιτρέπουν αυτό να γίνει πραγματικότητα. Η αρχική πρόταση του 2009 προέβλεπε ανταλλαγή γης, μεταφορά των αναπτυξιακών δικαιωμάτων και αποζημιώσεις έτσι ώστε να διασφαλιστούν οι ιδιοκτήτες γης γιατί πάνω από όλα το σχέδιο για τον Ακάμα είχε και πρέπει να έχει ως επίκεντρο τον άνθρωπο. Δυστυχώς τα σχέδια δεν προχώρησαν όπως θα έπρεπε για πολλούς και διάφορους λόγους. Από τότε τα ζητήματα της περιοχής του Ακάμα παραμένουν σε εκκρεμότητα. Το μόνο που βλέπουμε όμως χρόνο με το χρόνο να προχωρά είναι το σχέδιο μείωσης της έκτασης των προστατευόμενων περιοχών και μια συνεχή προσπάθεια παραχώρησης δικαιωμάτων μεγάλων αναπτύξεων εντός της περιοχής.
Το ΑΚΕΛ τοποθετείται υπέρ της δημιουργίας Εθνικού Πάρκου, το οποίο εάν αξιοποιηθεί σωστά και με κύρια συνιστώσα την ανάπτυξη των γύρω κοινοτήτων, θα επιφέρει μόνο θετικά για την περιοχή.
Ο σχεδιασμός για τις κοινότητες και τον Ακάμα πρέπει να περιλαμβάνει έργα ανάδειξης της παραδοσιακής πολιτιστικής και φυσικής ιδιαιτερότητας και ομορφιάς των κοινοτήτων αυτής της ξεχωριστής περιοχής. Θέλουμε να δούμε τις κοινότητες συνδεδεμένες με τις περιοχές Natura 2000 και όχι αποκομμένες. Να δοθεί η δυνατότητα στους επισκέπτες να έχουν πρόσβαση για να γνωρίσουν την αξιόλογη παραδοσιακή τους αρχιτεκτονική και άλλα στοιχεία πολιτισμού, να φάνε στα τοπικά εστιατόρια, να επισκεφθούν τα τοπικά οινοποιεία, να αγοράσουν τοπικά προϊόντα. Η θέση μας είναι ότι πρέπει να υπάρξει ολοκληρωμένο διαχειριστικό σχέδιο για τον Ακάμα και σχέδια που θα προάγουν τις τοπικές κοινότητες.
- Ποια είναι η σχέση της αριστεράς με το περιβάλλον; Υπάρχουν διάφορες οικολογικές κριτικές στον μαρξισμό, όπως πχ το ότι δεν προσεγγίζει το περιβάλλον ολιστικά, αλλά στα όρια της εξυπηρέτησης των κοινωνικών αναγκών και της παραγωγικής διαδικασίας.
Το ΑΚΕΛ θεωρεί πως το ζήτημα της περιβαλλοντικής και της οικολογικής κρίσης, είναι ζήτημα πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό. Η ζωή και δράση του ανθρώπου ιστορικά, στηρίχτηκε αποκλειστικά στην διαχείριση και εκμετάλλευση των φυσικών πόρων, τόσο όσον αφορά στην επιβίωση του, όσο και σε ότι αφορά στην οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη των ανθρωπίνων κοινωνιών. Πιστεύουμε πως μόνο με ένα Αειφόρο μοντέλο ανάπτυξης, μπορούν οι άνθρωποι και το φυσικό περιβάλλον στο σύνολο τους, να επιβιώσουν έχοντας πραγματικές επιλογές, και να παραμείνει ο πλανήτης, ικανός να τους φιλοξενεί.
Το περιβαλλοντικό πρόβλημα δεν είναι αποτέλεσμα του υπερπληθυσμού στον πλανήτη, όπως οι συντηρητικοί κύκλοι επιχειρούν να το παρουσιάσουν, ούτε αποτελεί ατομική ευθύνη του κάθε ενός. Είναι το άμεσο αποτέλεσμα της καπιταλιστικής ανάπτυξης και του υπερκαταναλωτισμού, στο λεγόμενο προηγμένο καπιταλιστικά κόσμο, με κύριο στόχο το κέρδος, σε συνδυασμό με την άνιση κατανομή του παραγόμενου πλούτου, τόσο σε εθνικό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο. Άλλωστε οι φυσικοί πόροι του πλανήτη δεν θα ήταν περιορισμένοι αν διαμοιράζονταν σύμφωνα με τις ανάγκες κάθε κράτους και δεν ήταν συσσωρευμένοι στα χέρια των λίγων. Οι περιορισμένοι φυσικοί πόροι του πλανήτη, αποτέλεσαν και συνεχίζουν να αποτελούν τη βάση για την ανάπτυξη των ανθρωπίνων κοινωνιών. Η ίδια η διαδικασία της οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης του ανθρώπου, είναι άρρηκτα συνδεδεμένη, με τον τρόπο που οι φυσικοί πόροι τυγχάνουν χρήσης και εκμετάλλευσης. Για το ΑΚΕΛ, βασική προτεραιότητα είναι η ευημερία των ανθρώπων, σε μια κοινωνία ισότητας, η διαφύλαξη των φυσικών πόρων και η απόδοση του αναγκαίου σεβασμού προς όλες τις μορφές ζωής στο πλανήτη. Αυτή είναι και η βασική διαφοροποίηση των θέσεων του ΑΚΕΛ, από τις εύηχες εκείνες ερμηνείες του όρου, που συνειδητά ή ασύνειδα αγνοούν την ρίζα του προβλήματος και περιορίζονται σε ατομικο-ακτιβιστικού τύπου προσεγγίσεις. Τέτοιες, που όχι μόνο δεν επιλύουν τα ζητήματα αλλά δίνουν άλλοθι στα συμφέροντα του κεφαλαίου, που βιάζουν καθημερινά τον άνθρωπο και τη ζωή, δημιουργώντας παράλληλες οικονομίες «περιβαλλοντικής» κατανάλωσης, στο όνομα της περιβαλλοντικής ατομικής συνείδησης. Μόνο με μια ουσιαστική αλλαγή του καταστροφικού αυτού μοντέλου, θα μπορέσει να επιτευχθεί αποτελεσματικά, αυτό που ο όρος Αειφόρος Ανάπτυξη, επιβάλλει.
- Πιστεύετε πως οι πρόσφατες αποκαλύψεις σε σχέση με το ΚΕΠ, επηρεάζουν αρνητικά τις όποιες συζητήσεις γίνονται σε διεθνές επίπεδο και σε σχέση με το περιβάλλον, νοουμένου ότι υπάρχει σαφής συσχετισμός;
Για ακόμη μια φορά η Κύπρος βρίσκεται ανάμεσα στις χώρες που δεν συμμορφώνονται με τις υποχρεώσεις που υπέχουν βάσει του ενωσιακού δικαίου. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στην τακτική της δέσμη αποφάσεων για υποθέσεις παράβασης, που ανακοινώθηκε την περασμένη βδομάδα κινεί νομική διαδικασία κατά των κρατών μελών. Η Κύπρος φαίνεται να απέχει πολύ από την υλοποίηση των στόχων και την εφαρμογή της νομοθεσίας σε ότι αφορά τα δίκτυα προστασίας της ΦΥΣΗΣ.
Κατ’ ακρίβεια η Επιτροπή καλεί την Κύπρο να ολοκληρώσει το δίκτυο προστατευόμενων περιοχών της, αφού δεν έχουμε υποβάλει εξαντλητικό κατάλογο προτεινόμενων Τόπων Κοινοτικής Σημασίας. Ως εκ τούτου, το δίκτυο Natura 2000 δεν καλύπτει επαρκώς τους διάφορους τύπους οικοτόπων και τα είδη που χρήζουν προστασίας. Ως χώρα έχουμε προθεσμία δύο μηνών για να διορθώσουμε την κατάσταση.
Είναι πραγματικά άξιο απορίας τι κάνουν η κυβέρνηση Αναστασιάδη-ΔΗΣΥ και το αρμόδιο υπουργείο του σχετικά με τα πιο πάνω. Η κυβέρνηση οφείλει να δώσει απαντήσεις σχετικά με το τι πράττει για να διαφυλάξουμε όντως το περιβάλλον και τη βιοποικιλότητα του τόπου μας και όχι απλά να διαφημίζει δράσεις οι οποίες από ότι φαίνεται δεν υλοποιούν κανένα στόχο για την προστασία του περιβάλλοντος της Κύπρου.
Άλλωστε αυτά δεν είναι συμπεράσματα του ΑΚΕΛ αλλά προειδοποιήσεις της ίδιας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Το ΑΚΕΛ καλεί την κυβέρνηση Αναστασιάδη-ΔΗΣΥ να δράσει άμεσα, όχι μόνο για να αποφύγουμε τα δικαστήρια και ότι συνεπάγεται αυτό αλλά για να προχωρήσουμε επί της ουσίας στην προστασία των οικοτόπων του νησιού μας. Η κοινοβουλευτική ομάδα του ΑΚΕΛ θα προχωρήσει με εγγραφή του θέματος στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής έτσι ώστε να ενημερωθούμε εφ’ όλης της ύλης από το αρμόδιο Υπουργείο.
