Πώς θα φτιάξετε τον δικό σας Φθινοπωρινό λαχανόκηπο
Τι φυτεύουμε το φθινόπωρο
Το φθινόπωρο είναι η ιδανική εποχή να καλλιεργήσουμε πληθώρα φυτών με υψηλή διατροφική αξία. Είναι η καλύτερη εποχή να ξεκινήσει και ένας αρχάριος καλλιεργητής και αυτό διότι τα φθινοπωρινά φυτά είναι πολύ πιο εύκολα στην καλλιέργεια τους από ότι τα ανοιξιάτικα λόγο ότι αποφεύγουμε τις πιο πολλές μυκητολογικές ασθένειες αλλά και πλήθος εντόμων . Τα φθινοπωρινά φυτά μπορούν να φυτευτούν είτε στο κήπο είτε και σε γλάστρα με σχετικά γρήγορη ανάπτυξη και συγκομιδή. Πάμε να τα δούμε ένα ένα παρακάτω.
Μπρόκολο
Το μπρόκολο μπορεί να χαρακτηριστεί ως ο βασιλιάς των φθινοπωρινών λαχανικών από τα oφέλη που έχει η κατανάλωσή του για τον άνθρωπο και ιδιαίτερα λόγο μιας αντικαρκινικής ουσίας της σουλφοραφάνης που είναι ασπίδα προστασίας για τον άνθρωπο. Η καλλιέργεια του είναι πολύ εύκολη με σημαντική απειλή τις κάμπιες γιαυτό πρέπει οπωσδήποτε να ρίξουμε βάκιλο θουριγγίας. Οι κατάλληλες θερμοκρασίες είναι 20-25C για την βλάστηση των σπόρων και οι αποστάσεις φύτευσης είναι 70 εκατοστά μεταξύ των φυτών και 90 μεταξύ των γραμμών. Ενδεικτικά το φθινόπωρο πρέπει να ποτίζουμε 2-3 φορές την εβδομάδα ανάλογα και με τις καιρικές συνθήκες. Συνίσταται η προσθήκη κοπριάς και η λίπανση μία φορά τον μήνα με ένα πλήρες βιολογικό λίπασμα.
2.Κουνουπίδι
Το κουνουπίδι ο κοντινός συγγενής του μπρόκολου δυναμίτης υγείας και αυτό, είναι φυτό που αναπτύσσεται σε θερμοκρασίες 14 με 22 βαθμούς κελσίου και ηλιοφανείς θέσεις. Αναπτύσσεται σε όλους τους τύπους εδαφών εκτός από τα πολύ αλκαλικά και θέλει αρκετή εδαφική υγρασία αλλιώς οι ανθοκεφαλές είναι υποβαθμισμένης ποιότητας. Οι θέσεις φύτευσης είναι 50 εκατοστά μεταξύ των φυτών και 90 εκατοστά μεταξύ των γραμμών. Κατά την φύτευση θα πρέπει να χορηγείτ
αι κοπριά και η λίπανση να γίνεται μία φορά τον μήνα με βιολογικό λίπασμα. Προσοχή η έλλειψη βορίου προκαλεί κούφιες ανθοκεφαλές. Η συγκομιδή της ανθοκεφαλής γίνεται όταν έχει διάμετρο 10 εκατοστά και βάρος περίπου 1 κιλό.
3.Λάχανο
Το λάχανο ένα λαχανικό με πληθώρα αντιοξειδωτικών έχει κυριαρχήσει στις προτιμήσεις των καταναλωτών για τις χειμωνιάτικες σαλάτες. Το λάχανο ευδοκιμεί σε θερμοκρασίες 15 έως 18 βαθμούς κελσίου και σε ηλιοφανείς θέσεις. Το λάχανο προτιμά τα ουδέτερα και αλκαλικά εδάφη με πολύ καλή αποστράγγιση, προτείνετε πρώτα η φύτευση σε σπορείο και ακολουθεί η μεταφύτευση μετά από 5 εβδομάδες, με αποστάσεις φύτευσης 50 εκατοστά μεταξύ των φυτών και 1 μέτρο μεταξύ των γραμμών. Το πότισμα είναι τακτικό 2 με 3 φορές την εβδομάδα και ποτίζουμε μόλις στεγνώσει με μεγάλη προσοχή όμως τα ποτίσματα να μην είναι ακανόνιστα γιατί σκάνε οι κεφαλές. Η λίπανση του λάχανου πρέπει να είναι αυξημένη σε άζωτο, κάλιο, βόριο και μαγνήσιο. Προτείνεται η εφαρμογή κοπριάς κατά την φύτευση και η λίπανση με βιολογικό λίπασμα μία φορά το μήνα. Η συγκομιδή του λάχανου γίνεται 2 με 4 μήνες μετά την φύτευση ανάλογα την ποικιλία.
4.Mαρούλι
Το μαρούλι ένα λαχανικό το οποίο προτιμάται για τις φθινοπωρινές μας σαλάτες όπως και το λάχανο είναι από τα πιο εύκολα φυτά στην καλλιέργεια. Επικρατέστερη ποικιλία είναι το ρομάνα αλλά μεγάλη άνοδο στις προτιμήσεις έχουν και η λόλα και το iceberg. To μαρούλι ευνοείται στις θερμοκρασίες 14 με 19 βαθμούς κελσίου, αυξημένες θερμοκρασίες προκαλούν εγκαύματα στα φύλλα και πρόωρη ανάπτυξη του ανθοφόρου βλαστού ενώ σε πολύ χαμηλές το μαρούλι πλήττεται από τον παγετό. Προτιμάται η φύτευση σε σπορείο και έπειτα από 3 εβδομάδες περίπου η μεταφύτευση στη τελική του θέση. Ευδοκιμεί σε χώμα με πολύ οργανική ουσία και καλή αποστράγγιση, κατά την προετοιμασία του εδάφους προσθέτουμε καλά χωνεμένη κοπριά και κομπόστ, ποτίζουμε συχνά ίσως 3 με 4 φορές την εβδομάδα γιατί σε μειωμένη υγρασία το μαρούλι σκληραίνει και πικρίζει τα φύλλα ενώ σε πολύ υψηλή υγρασία σαπίζει η ρίζα και κιτρινίζουν τα φύλλα. Οι ανάγκες του μαρουλιού σε λίπασμα είναι υψηλές ιδιαίτερα για το άζωτο γιαυτό κάθε 20 μέρες θέλει συμπλήρωμα είτε με κοπριά είτε με πλήρες βιολογικό λίπασμα με αυξημένη ποσότητα αζώτου. Η συγκομιδή του μαρουλιού γίνεται 2 μήνες περίπου από την φύτευση.
5.Σπανάκι
Το σπανάκι είναι ο βασιλιάς της πίτας ενώ ακόμα μπαίνει σε πολλά φαγητά και σαλάτες και είναι πολύ υγιεινό. Ένα πολύ εύκολο στην καλλιέργεια λαχανικό που χρειάζεται ηλιοφανείς θέσεις φύτευσης και καλά επεξεργασμένο αφράτο και πλούσιο χώμα. Οι θέσεις φύτευσης πρέπει να απέχουν 15 εκατοστά μεταξύ των φυτών και 40 εκατοστά μεταξύ των γραμμών. Το πότισμα πρέπει να είναι συχνό και ελαφρύ γιατί το σπανάκι διαθέτει επιφανειακό ριζικό σύστημα και η λίπανση να περιλαμβάνει πλήρες βιολογικό λίπασμα με αυξημένο μαγνήσιο και άζωτο κάθε 20 μέρες. Η συγκομιδή γίνεται 2 μήνες μετά την φύτευση και υπάρχουν δύο τρόποι, είτε ξεριζώνουμε όλο το φυτό είτε αρχίζουμε την συγκομιδή από έξω προς τα μέσα δίνοντας χρόνο να αυξηθεί το φυτό και ο χρόνος συγκομιδής.
6.Ραδίκι
Το ραδίκι είναι το κύριο χορταρικό που είτε απλά συλλέγουμε στον αγρό είτε καλλιεργούμε τον χειμώνα. Ένα χορταρικό που περιέχει σίδηρο και πολλές βιταμίνες, για την ανάπτυξή του απαιτούνται χαμηλές θερμοκρασίες και λίγες ώρες ηλιοφάνειας. Το ραδίκι θέλει πλούσια γόνιμα με καλή αποστράγγιση χώμα, γιαυτό κατά την φύτευση βάζουμε κοπριά και κομπόστ. Για να βλαστήσει ο σπόρος του ραδικιού χρειάζεται 16 με 20 βαθμούς κελσίου και οι αποστάσεις φύτευσης θα πρέπει να είναι 20 εκατοστά μεταξύ των φυτών και 40 μεταξύ των γραμμών. Το ραδίκι δεν χρειάζεται πολύ πότισμα εκτός και εάν έχουμε υψηλές θερμοκρασίες, όπως και η προσθήκη λιπάσματος θα πρέπει να είναι αραιή μετά την φύτευση μία φορά τον μήνα εφόσον έχουμε συμπληρώσει κοπριά και κομπόστ στην αρχή. Μία εργασία που δεν πρέπει να παραληφθεί από τους καλλιεργητές είναι το ξεβοτάνισμα. Η συγκομιδή γίνεται περίπου στους 3 μήνες και είτε ξεριζώνουμε τα φυτά είτε κόβουμε φύλλα ώστε να έχουμε πολλές κοπές μέσα στην καλλιεργητική σεζόν.
7.Καρότο
Το καρότο ένα λαχανικό που φυτεύεται και φθινόπωρο και άνοιξη πολύ νόστιμο που συμπληρώνει πολλά φαγητά και σαλάτες αναπτύσσεται μέσα στο χώμα και μόνο τα φύλλα προεξέχουν γιαυτό το χώμα που θα το καλλιεργήσουμε πρέπει να είναι γόνιμο, βαθύ και αφράτο, άρα η καλή προετοιμασία της θέσης φύτευσης επιβάλλεται. Οι κατάλληλες θερμοκρασίςες είναι 16 με 18 βαθμούς κελσίου ενώ σε υψηλές θερμοκρασίες σταματά η ανάπτυξή του και ξυλοποιείται. Οι αποστάσεις φύτευσης είναι 5 εκατοστά μεταξύ των φυτών και 30 εκατοστά μεταξύ των γραμμών. Η υγρασία πρέπει να είναι υψηλή με σταθερά ποτίσματα περίπου 2 την εβδομάδα ανάλογα τις καιρικές συνθήκες, δηλαδή το χώμα πρέπει να είναι νωπό αλλά όχι πολύ υγρό γιατί υποβαθμίζεται η ποιότητά του. Η λίπανση του καρότου θα πρέπει να ξεκινάει με την προσθήκη κοπριάς και κομπόστ κατά την φύτευση και έπειτα να χορηγείται βιολογικό λίπασμα με λιγότερο άζωτο και περισσότερο κάλιο για μια ποιοτική παραγωγή. Η συγκομιδή γίνεται 4 μήνες μετά την φύτευση και για να δούμε πότε ακριβώς είναι αυτή η στιγμή θα παρατηρήσουμε ότι η διάμετρος της ρίζας που εξέρχεται από το έδαφος δεν είναι πάνω από 3 εκατοστά. Καλό θα είναι να έχει γίνει ένα πότισμα την προηγούμενη μέρα της συγκομιδής.
8.Παντζάρι
Το παντζάρι ένα από τα πιο νόστιμα λαχανικά με πολλά οφέλη για τον οργανισμό, καταναλώνεται και η ρίζα αλλά και τα φύλλα του. Ιδανικές θερμοκρασίες καλλιέργειας είναι 15 με 25 βαθμούς Κελσίου και θέλει γόνιμα, βαθιά με καλή αποστράγγιση εδάφη, άρα και για το παντζάρι απαιτείται η καλή προετοιμασία των εδαφών. Η φύτευση του παντζαριού γίνεται στα 3 με 5 εκατοστά και οι αποστάσεις φύτευσης είναι 10 εκατοστά μεταξύ των φυτών και 50 εκατοστά μεταξύ των γραμμών. Το πότισμα του παντζαριού πρέπει να είναι σταθερό όταν στεγνώνει το χώμα. Η λίπανση του παντζαριού ξεκινάει κατά την προετοιμασία του εδάφους με προσθήκη κοπριάς και ακολουθεί η προσθήκη μία φορά το μήνα η προσθήκη πλήρους βιολογικού λιπάσματος με έξτρα βόριο. Δύο σημαντικές καλλιεργητικές φροντίδες που πρέπει να γίνουν είναι το ξεβοτάνισμα και η αφαίρεση των μαραμένων φύλλων. Η συγκομιδή γίνεται 2 με 3 μήνες από την εποχή φύτευσης όταν η διάμετρος της ρίζα είναι 5 εκατοστά.
9.Ρόκα
Η ρόκα ένα λαχανικό που συμπληρώνει τη σαλάτα μας με την πικάντικη και ιδιαίτερη γεύση της δε θα πρέπει να λείπει από κανένα παρτέρι. Η καλλιέργεια της δεν είναι απαιτητική και προτείνεται και σε αρχάριους, προτιμά τις ψυχρές και ηλιοφανείς θέσεις και ευδοκιμεί σε όλα τα εδάφη. Ο σπόρος θα πρέπει να φυτευτεί σε 1 εκατοστό βάθος και να υπάρχει χώρος περίπου 10 εκατοστών για την καλύτερη ανάπτυξη του φυτού. Το πότισμα θα πρέπει να γίνεται συχνά και από λίγο νερό και η λίπανση εκτός από την προσθήκη κοπριάς στη φύτευση να γίνεται μία εφαρμογή τον μήνα με πλήρες βιολογικό λίπασμα καθώς οι απαιτήσεις της δεν είναι μεγάλες. Ενώ η ρόκα δεν παρουσιάζει ιδιαίτερα προβλήματα στην καλλιέργεια το μόνο που θα πρέπει να γίνεται είναι συχνό ξεβοτάνισμα. Η συγκομιδή της ρόκας γίνεται 2 μήνες μετά τη φύτευση, αλλά προσοχή δεν ξεριζώνουμε τα φυτά απλά τα κόβουμε και αυτά ξαναδίνουν νέο φύλλωμα.
10.Ραπανάκι
Το ραπανάκι κοσμεί και συνοδεύει τις χειμωνιάτικες σαλάτες μας με τη πικάντικη γεύση του. Ιδανικές συνθήκες για την ανάπτυξή του είναι 13 με 19 βαθμοί κελσίου με μεγάλη αντοχή στις χαμηλές θερμοκρασίες αλλά όχι και στις υψηλές. Τα εδάφη που προτιμά είναι τα γόνιμα, αφράτα με πολύ οργανική ουσία και καλή αποστράγγιση, με την προσθήκη κοπριάς και κομπόστ να είναι απαραίτητη. Η σπορά θα πρέπει να γίνει σε 1 με 2 εκατοστά βάθος και οι αποστάσεις μεταξύ των φυτών θα πρέπει να είναι 5 εκατοστά και 30 εκατοστά μεταξύ των γραμμών. Το πότισμα θα πρέπει να είναι συχνό χωρίς να στεγνώσει το επιφανειακό χώμα ενώ δεν χρειάζεται περαιτέρω λίπανση εκτός από την αρχική προσθήκη κοπριάς. Η συγκομιδή πραγματοποιείται 1,5 μήνα από την σπορά για το μικρό ραπανάκι και μέχρι 3 μήνες που είναι με το μεγαλύτερο μέγεθος.
11.Κρεμμύδι
Τέλος έχουμε το κρεμμύδι ένας βολβός βασικό συστατικό της μεσογειακής κουζίνας, πολύ υγιεινό και με ιδιαίτερη γεύση. Το κρεμμύδι φυτεύεται είτε το φθινόπωρο είτε την άνοιξη ανάλογα την ποικιλία, εμείς θα ασχοληθούμε με τις φθινοπωρινές ποικιλίες ή αλλιώς ποικιλίες μικρής ημέρας. Το κρεμμύδι θέλει ελαφριά εδάφη με καλή προετοιμασία αγρού, ψιλοχωματισμό και προσθήκη κοπριάς. Η φύτευση γίνεται με κοκκάρι σε βάθος 1 εκατοστού και οι αποστάσεις μεταξύ των φυτών είναι 10 εκατοστά και 30 εκατοστά μεταξύ των γραμμών. Το πότισμα πρέπει να είναι αρκετό κάθε 4 ημέρες περίπου γιατί δεν έχει βαθύ ριζικό σύστημα εκτός από την αρχή γιατί μπορεί να σαπίσουν οι βολβοί. Η λίπανση δεν θα πρέπει έχει πολύ άζωτο λόγω υποβάθμισης του βολβού και τέλος η συγκομιδή γίνεται τέλος Ιουνίου όταν το υπέργειο μέρος αρχίζει να γέρνει.
