Ο ΑΒΕΡΩΦ ΝΕΟΦΥΤΟΥ ΣΕ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ ΣΤΗΝ «Π.Α.» ΜΙΛΑ ΓΙΑ ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ, ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΤΟ ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΟ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΜΕ ΤΗΝ ΕΔΕΚ «Ρεαλιστικές προσεγγίσεις»

του Κυριάκου Ανδρέου

«Είμαι συγκρατημένα αισιόδοξος για την άτυπη πενταμερή που έχουμε ενώπιόν μας

Για όλα τα περιβαλλοντικά θέματα, αλλά και τα καυτά ζητήματα της επικαιρότητας μίλησε στη συνέντευξή που παραχώρησε στην «Π.Α.» ο Αβέρωφ Νεοφύτου.

Ο πρόεδρος του ΔΗΣΥ με άμεσο τρόπο απάντησε σε όλα τα ερωτήματα που του θέσαμε, δίνοντας μια ξεκάθαρη εικόνα των θέσεών του.

Δήλωσε αισιόδοξος ενόψει της πενταμερούς, έκανε λόγο για «ρεαλιστικές προσεγγίσεις» στο Κυπριακό, ανέλυσε τον όρο «αποκεντρωμένη ομοσπονδία», ενώ κλήθηκε να τοποθετηθεί για το ενδεχόμενο συνεργασίας με την ΕΔΕΚ, αλλά και κατά πόσον ο ίδιος, ως επικεφαλής του κυβερνώντος κόμματος, θα είναι υποψήφιος στις επόμενες προεδρικές εκλογές.

• Κάνουμε αρχή με το θέμα που μας καίει. Το περιβάλλον μας, την Κύπρο που θα κληροδοτήσουμε στις επόμενες γενιές. Θα θέλαμε να μας πείτε το γενικότερο πλάνο του ΔΗΣΥ σε ό,τι αφορά την περιβαλλοντική πολιτική σας, αλλά και τις ενέργειες που σκοπεύετε να κάνετε για την αειφόρο ανάπτυξη.

Πολύ σωστά επισημαίνετε ότι το περιβάλλον μας θα το κληροδοτήσουμε στις επόμενες γενιές. Είναι θεμελιώδης επισήμανση τόσο για εμάς στην Κύπρο όσο και για ολόκληρο τον κόσμο. Δεν είναι τυχαίο ότι η περιβαλλοντική ατζέντα είναι ανάμεσα στα πρώτα πέντε μεγαλύτερα ζητήματα ανά το παγκόσμιο. Το φυσικό μας περιβάλλον, είτε σε σχέση με τη χλωρίδα, είτε την πανίδα, είτε τη γεωλογία του νησιού μας, αποτελεί σπάνιο κόσμημα στην ευρύτερη μας περιοχή. Και ως τέτοιο πρέπει να το διαφυλάξουμε αναγνωρίζοντας παράλληλα ότι δεν ανήκει σε εμάς αλλά στους επόμενους.

Ως Δημοκρατικός Συναγερμός παράγουμε περιβαλλοντική πολιτική με δέσμες προτάσεων που έχουν αποδέκτη την εκτελεστική εξουσία, μέσα από δυο διόδους. Από το Ινστιτούτο Περιβάλλοντος και από την εξειδικευμένη Ομάδα Παραγωγής Πολιτικής που έχουμε δημιουργήσει με τίτλο Ομάδα Αειφόρου Ανάπτυξης και Κυκλικής Οικονομίας.

Αναφέρομαι συχνά στις δημόσιες τοποθετήσεις μου στην Πράσινη Ανάπτυξη ως στρατηγική μέσα από την οποία θα ανασυγκροτηθεί η παραγωγική βάση της χώρας, με ισόρροπη περιφερειακή ανάπτυξη και δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Όλα αυτά δεν μπορεί να γίνουν χωρίς επένδυση στην παιδεία, τη γνώση, την καινοτομία, τις νέες, «καθαρές» τεχνολογίες. Η Ευρωπαϊκή Ένωση μας παρέχει σήμερα την ευκαιρία και μέρος από τους πόρους για να κάνουμε τη μετάβαση. Δεν πρέπει να την αφήσουμε να πάει χαμένη.

Χωρίς να παραγνωρίζουμε τους παραδοσιακούς τομείς της οικονομίας, η Κύπρος μπορεί να μετεξελίξει το οικονομικό της μοντέλο ανοίγοντας νέες δυνατότητες από τον αγροτικό μέχρι τον τουριστικό τομέα, δημιουργώντας νέες προοπτικές στη μεταποίηση, τις κατασκευές, την ενέργεια.

Από εκεί και πέρα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη βάση στην προστασία της βιοποικιλότητας, τη σωστή διαχείριση των ορυκτών και υδάτινων πόρων, στη διαφύλαξη της ποιότητας του ατμοσφαιρικού αέρα με διαχείριση των εκπομπών αέριων ρύπων.

Θεωρώ ότι οι χώρες που θα διατηρήσουν υψηλά τον περιβαλλοντικό τους δείκτη θα είναι οι χώρες που θα κερδίσουν μακροπρόθεσμα το στοίχημα της οικονομίας.

• Υπάρχουν αποδεδειγμένα εργοστάσια που λειτουργούν κοντά σε κατοικημένες περιοχές κι εκπέμπουν ρύπους, με αποτέλεσμα το κράτος μας να πληρώνει δεκάδες εκατομμύρια το χρόνο σε πρόστιμα από την Ε.Ε. Θα θέλαμε το σχόλιό σας.

Θέση μας, όπως εκφράστηκε και από τα μέλη της Κοινοβουλευτικής Ομάδας στις αρμόδιες Επιτροπές της Βουλής, είναι ότι είναι αναγκαία η μετακίνηση των εργοστασίων αυτών. Τα εργοστάσια οφείλουν να εφαρμόσουν τη νομιμότητα. Ωστόσο η όποια μετακίνηση πρέπει να γίνει ομαλά, στο πλαίσιο σχεδιασμού, με προτεραιότητα στη διαφύλαξη της δημόσιας υγείας, του περιβάλλοντος αλλά και της οικονομίας και των θέσεων εργασίας.

• Πώς βλέπετε την εξαγγελία του Πρόεδρου της Δημοκρατίας για δημιουργία διεθνούς Forum για το περιβάλλον;

Η έμπρακτη διαφύλαξη του περιβάλλοντος είναι μια συλλογική ευθύνη που ξεπερνά τα γεωγραφικά όρια κάθε χώρας. Η ιδεά του Προέδρου της Δημοκρατίας είναι σημαντική. Πρωτοβουλίες σαν κι αυτή είναι απαραίτητες σε μια ολιστική στρατηγική προστασίας του περιβάλλοντος. Μόνο μέσα από τη συνένωση δυνάμεων μπορούμε να φτάσουμε στα επιθυμητά αποτελέσματα.

• Ανάπτυξη και οικολογία πάνε μαζί. Στην Κύπρο πιστεύετε ότι τηρείται αυτή η αρχή;

Ναι το πιστεύω ότι η οικολογία και η ανάπτυξη μπορούν να συνυπάρξουν και μάλιστα με αμοιβαίο όφελος και για το περιβάλλον και για την κοινωνία. Οι αποφάσεις της κυβέρνησης το αποδεικνύουν. Μόλις πρόσφατα το Υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας παρουσίασε νέα σχέδια χορηγιών με στόχο την επανεκκίνηση της κυπριακής οικονομίας, τη διαχείριση των επιπτώσεων της πανδημίας, την παροχή στήριξης στις κυπριακές επιχειρήσεις και τη θωράκιση της οικονομίας. Απώτερος στόχος είναι να αξιοποιηθούν στο έπακρο οι ευκαιρίες που δημιουργούνται σε σχέση με την πράσινη οικονομία μέσα από επιχορηγήσεις που θα χρηματοδοτήσουν την πράσινη ανάπτυξη, η οποία αποτελεί μονόδρομο για την επιδιωκόμενη αειφορία.

Μάλιστα σε αυτό το πλαίσιο η αρμόδια Υπουργός ανέφερε ότι η αντιμετώπιση της κρίσης προϋποθέτει και αλλαγή μοντέλου ανάπτυξης, το οποίο θα διευκολύνει τη σταδιακή μετάβαση στην πράσινη και κυκλική οικονομία, τον εκσυγχρονισμό και την ψηφιοποίηση.

Παράλληλα θα υπάρξουν σημαντικές αλλαγές στην εφαρμογή των σχεδίων, αφού έχουν ληφθεί υπόψη παράγοντες για αποφυγή των καθυστερήσεων και μείωση της γραφειοκρατίας η ηλεκτρονική υποβολή των αιτήσεων, η ψηφιοποίηση διαδικασίας αξιολόγησης των αιτήσεων και η απλοποίηση και μείωση αριθμού διαδικασιών.

• Η χάρτα των Ηνωμένων Εθνών και νομοθεσίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης υπαγορεύουν την στήριξη από το κράτος των οργανισμών (ΜΚΟ) που έχουν φιλανθρωπικό χαρακτήρα και είναι καθ΄ όλα νόμιμοι. Στην Κύπρο πλέον δεν στηρίζονται από την Πολιτεία. Μετά την θητεία του Γλαύκου Κληρίδη, η χορηγία στους ΜΚΟ σταμάτησε. Μεσολάβησε πρόταση νόμου των Οικολόγων που εγκρίθηκε στη Βουλή. Θα θέλαμε το σχόλιό σας.

Οι μη κυβερνητικές οργανώσεις όταν λειτουργούν με διαφάνεια, ευαισθησία και ηθική, προβάλλουν αξίες όπως η αλληλεγγύη, ο αλτρουισμός, η συνεργασία, η ακεραιότητα και η αμεροληψία. Επιπρόσθετα, μπορούν να συμβάλουν στην προστασία και στην εδραίωση των δημοκρατικών θεσμών καθώς και στην αύξηση των ευκαιριών μάθησης και εξέλιξης των πολιτών, ώστε να αναπτύξουν βασικές δεξιότητες που είναι απαραίτητες στις σύγχρονες κοινωνίες.

Λειτουργώντας υποστηρικτικά προς τις κυβερνητικές υπηρεσίες αλλά και μέσω Ευρωπαϊκών Έργων και δράσεων πολλές φορές βρίσκονται ένα βήμα μπροστά για όσα το Κράτος οφείλει να μεταφράζει ως νέες πολιτικές για τους πολίτες του.

Ως εκ τούτου, η ανάγκη ορθολογιστικού τρόπου διαχείρισης των ΜΚΟ επιτρέπει στο Κράτος την υποστήριξη επιμέρους ενεργειών τους οι οποίες συνάδουν και συνεργούν με τις πολιτικές του το Κράτος εφαρμόζει και εγκρίνει μέσω των προϋπολογισμών του.

• Παρά τις προσπάθειες για δημιουργία πράσινων σημείων, βλέπουμε αρκετούς να μην τα αξιοποιούν και να απορρίπτουν διάφορα σκουπίδια ή υλικά στη φύση. Κάποια πράσινα σημεία είναι πολύ μακριά για ορισμένες κοινότητες, ενώ υπάρχει και θέμα χρέωσης χρησιμοποίησης των πράσινων σημείων. Θέση της «ΠΑ» είναι να δημιουργηθούν περίκλειστα πράσινα σημεία σε κάθε Δήμο και κοινότητα. Συμφωνείτε με αυτή την προσέγγιση;

Τα πράσινα σημεία συμβάλλουν στη συγκέντρωση και χωριστή συλλογή μεγάλων ποσοτήτων αποβλήτων, τα οποία πιθανότατα θα τύγχαναν ανεξέλεγκτης απόρριψης ή ταφής.

Το δίκτυο με τα πράσινα σημεία έχει βρει πρόσφορο έδαφος από κοινότητες και Δήμους και υπάρχουν και παραινέσεις προς την κυβέρνηση για επέκτασή του ώστε να εξυπηρετείται μεγαλύτερος αριθμός πολιτών.

Θεωρώ ότι αποφασιστική στάση στο θέμα που αναφέρετε πρέπει να έχουν οι Δήμοι και οι κοινότητες. Ήδη αρκετές έχουν προχωρήσει με δική τους πρωτοβουλία στη δημιουργία πράσινων σημείων.

Απαιτείται όμως και ένα επίπεδο ατομικής ευθύνης ως προς τη χρήση τους από εμάς τους πολίτες. Για να πάψει πλέον το φαινόμενο που όλοι παρατηρούμε με την απόρριψη αποβλήτων σε χωράφια και κοινόχρηστους χώρους, εικόνες που προκαλούν θυμό, αποτροπιασμό και απογοήτευση.

• Πώς εκτιμάτε τα δεδομένα ενόψει πενταμερούς; Υπάρχουν πολιτικές δυνάμεις που εξέφρασαν ανησυχίες και κάλεσαν τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να έχει εναλλακτικά σχέδια. Η δική σας θέση ποια είναι;

Είμαι συγκρατημένα αισιόδοξος για την άτυπη πενταμερή που έχουμε ενώπιόν μας. Πρέπει όλοι να καταβάλουμε το άπαν των δυνάμεων μας για να ευδοκιμήσει αυτή προσπάθεια την οποία ξεκίνησε ο ΓΓ των ΗΕ.

Την ίδια ώρα η θέση μας είναι αταλάντευτη. Επιστροφή το συντομότερο δυνατόν στις συνομιλίες στη συμφωνημένη βάση της Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας και στα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών. Δεν υπάρχουν σχέδια Β για το Κυπριακό όπως και δεν υπάρχει δεύτερη Κύπρος. Μια είναι η χώρα μας και ενωμένοι πρέπει να σταθούμε στο ύψος των περιστάσεων.

• Μπορούμε να μιλούμε πλέον για συνειδητή επιλογή κυβέρνησης και ΔΗΣΥ συζήτησης για προώθηση αποκεντρωμένης ομοσπονδίας;

Στην παρούσα φάση του κυπριακού, δεν υπάρχει δυνατότητα για νέα αδιέξοδα που οδηγούν σε παγίωση τετελεσμένων από την Τουρκία. Πρέπει να επιδιώξουμε ρεαλιστικές προσεγγίσεις που ωφελούν την πατρίδα μας και ικανοποιούν τις ανησυχίες του κόσμου δίνοντας κοινή προοπτική.

Η θέση του Προέδρου της Δημοκρατίας για αποκεντρωμένη Ομοσπονδία, όπως διατυπώθηκε, είναι μια καλή αφετηρία για εποικοδομητική διαπραγμάτευση και μπορούν οι δύο πλευρές να εργαστούν σε αυτή.

• Ποιες οι διαφορές μεταξύ «αποκεντρωμένης ομοσπονδίας» και «συνομοσπονδίας»; Και ερωτούμε γιατί πολλοί όταν ακούν για αποκεντρωμένη ομοσπονδία, έχουν στο μυαλό τους τη συνομοσπονδία.

Η αποκεντρωμένη ομοσπονδία είναι πολύ διαφορετική έννοια από την συνομοσπονδία καθώς προϋποθέτει μία κυριαρχία, του κεντρικού κράτους, μία ιθαγένεια, μία διεθνή προσωπικότητα ενώ διασφαλίζει τη συνέχεια και το αδιαίρετο της μετεξελισσόμενης Κυπριακής Δημοκρατίας. Στο κεντρικό σώμα θα δοθούν οι απαραίτητες εξουσίες για να διατηρείται ενώ οι συνιστώσες οντότητες θα φροντίζουν τα του οίκου τους. Έτσι ανοίγει ο δρόμος για να βρούμε λύση, να έχουμε εδαφικές αναπροσαρμογές και να απαλλαχτούμε από τις Συνθήκες Εγγυήσεων του ’60 αλλά και από τα κατοχικά στρατεύματα.

• Το θέμα του προϋπολογισμού έφερε πιο κοντά τον ΔΗΣΥ και την ΕΔΕΚ. Θα μπορούσαν τα δυο κόμματα να συνεργαστούν στις επόμενες προεδρικές εκλογές;

Ο Δημοκρατικός Συναγερμός και εγώ προσωπικά δεν κλείνουμε την πόρτα σε κανέναν εν μέσω της χειρότερης οικονομικής και υγειονομικής κρίσης που έχει γνωρίσει η χώρα μας και ολόκληρος ο πλανήτης. Επιδιώκουμε με σθένος συναινέσεις για να βγαίνει η χώρα από τα δύσκολα και να παραμένει η οικονομία σε σταθερή τροχιά. Είναι νωρίς να συζητάμε για τις εκλογές, έχουμε ακόμη πολύ δουλειά μπροστά μας και πολλές προκλήσεις να αντιμετωπίσουμε. Το βέβαιο είναι όμως ότι δεν έχουμε την πολυτέλεια του διχασμού και των ανούσιων αντιπαραθέσεων. Ο κόσμος βαρέθηκε τα κομματικά παιχνίδια, χρειάζεται ειλικρίνεια και πράξεις.

• Ο Αβέρωφ Νεοφύτου θα είναι ο σίγουρος υποψήφιος από πλευράς ΔΗΣΥ για τις προεδρικές εκλογές;

Ο Αβέρωφ και ο Δημοκρατικός Συναγερμός έχουν σηκώσει μανίκια για να διατηρήσουμε, μαζί με την κυβέρνηση, την κοινωνία όρθια και την οικονομία σταθερή. Η χώρα αντιμετωπίζει σωρεία ανοιχτών θεμάτων και η επίλυσή τους είναι η μοναδική προτεραιότητά μου. Δεν έχουν θέση ούτε ωφελούν σήμερα οι οποιεσδήποτε προσωπικές στρατηγικές. Βλάπτουν μόνο όσους τις διαδίδουν. Η Κύπρος είναι πάνω απ’ όλα.