Tag - Νικόλας Χρίστου

Ένας νέος άνθρωπος, μια πολύπλευρη προσωπικότητα που σίγουρα έχει να προσφέρει πολλά. Τον
συναντήσαμε για καφέ στο κέντρο της Λευκωσίας και από τα πρώτα λεπτά μας κέρδισε με την απλότητα και
την ευθύτητά του. Σε μια συνέντευξη εφ’ όλης της ύλης μας μίλησε για όλα όσα τον απασχολούν και τον
προβληματίζουν στη σύγχρονη κυπριακή πραγματικότητα.

-Νικόλα, πώς προέκυψε η πολιτική στη ζωή σου και γιατί επέλεξες το χώρο της ΕΔΕΚ;
Η πολιτική με την ευρύτερη της έννοια πάντα με απασχολούσε, έντονα μπορώ να πω. Η ενεργή ενασχόληση,
από την άλλη, νομίζω πως είναι ο τρόπος εξωτερίκευσης των προσωπικών μου ανησυχιών και
προβληματισμών, σε ό,τι αφορά τόσο στα εθνικά όσο και στα κοινωνικά ζητήματα. Ανέκαθεν ήμουν κοντά
στην ΕΔΕΚ σαν απλό μέλος˙ Το οικογενειακό μου υπόβαθρο ήταν το εφαλτήριο στο να συνταχθώ με το Κίνημα,
όμως ο κύριος λόγος που με κράτησε είναι σίγουρα η ιδεολογία της ΕΔΕΚ αλλά και οι ξεκάθαρες πολιτικές της
θέσεις, τις οποίες ενστερνίζομαι.

-Κάποτε η ΕΔΕΚ χαρακτηριζόταν ως μονοθεματικό κόμμα, πιστεύεις πως αυτό ισχύει και σήμερα;
Σίγουρα η “αιχμή του δόρατος” της πολιτικής του Κινήματος είναι το εθνικό θέμα, γιατί πολύ απλά όταν δεν
έχεις πατρίδα δεν έχεις τίποτα. Ουδέποτε, όμως, η ΕΔΕΚ υπήρξε μονοθεματικό κόμμα και αυτό φαίνεται
άλλωστε μέσα από την πορεία και τους διαχρονικούς της αγώνες, τόσο στα εθνικά όσο και στα κοινωνικά
ζητήματα. Η υλοποίηση του ΓεΣΥ, για παράδειγμα, ήταν πρόταση του Βάσου Λυσσαρίδη και της ΕΔΕΚ από
ιδρύσεως της, δηλαδή από το 1969. Η ΕΔΕΚ έχει και καταθέτει πάντα εμπεριστατωμένες προτάσεις που
αφορούν στο σύνολο των πολιτικών θεμάτων. Στα ζητήματα της παιδείας, της υγείας, της οικονομίας, της
εξωτερικής πολιτικής, του περιβάλλοντος κ.ο.κ. Το ΓεΣυ, μιας και αναφέρθηκα συγκεκριμένα, αποτελεί την
μεγαλύτερη και σημαντικότερη κοινωνική μεταρρύθμιση από ιδρύσεως της Δημοκρατίας, γι’ αυτό και η ΕΔΕΚ
εξαρχής μάχεται για την ορθή εφαρμογή του, καταθέτοντας, επανειλημμένα, πλήρη δέσμη εισηγήσεων που
αφορούν σε όλες τις παραμέτρους του πλαισίου λειτουργείας του.

-Πώς ορίζεται πιστεύεις η κοινωνική ευθύνη του πολιτικού;
Πρέπει να ρωτήσετε κάποιον πολιτικό γι’ αυτό . (γέλια)
Ο πολιτικός πάνω απ’ όλα πρέπει να διαθέτει όραμα, το οποίο να μετουσιώνει σε παραγωγή πολιτικής προς
όφελος του συνόλου της κοινωνίας στοχεύοντας στη βελτίωση της ζωής των πολιτών, χωρίς να έχει κατά νου
το προσωπικό όφελος και την οικοδόμηση πελατειακών σχέσεων.
-Τι σε ανησυχεί περισσότερο στην Κύπρο σήμερα;
Με ανησυχεί πολύ η απαξίωση της πολιτικής από τους νέους. Πρέπει να γίνει αντιληπτό πως όταν ζεις σε μια
δημοκρατία (με τα όποια προβλήματα της) εξ ορισμού είσαι πολιτικό ον, συνεπώς μόνο μέσω της συμμετοχής
στα κοινά μπορείς ν΄ αλλάξεις κάποια πράγματα προς το καλύτερο. Μόνο μέσω ατομικών αλλά κυρίως
συλλογικών δράσεων. Οφείλουμε να μετατρέψουμε τους εαυτούς μας από ιδιώτες σε πολίτες. Άλλωστε αυτή
είναι και η ευθύνη μας έναντι της πολιτείας στην οποία ζούμε, έναντι της γενιάς μας και έναντι των
επερχόμενων γενεών. Η μη συμμετοχή, η αποχή από τις εκλογές, η αδιαφορία, μας κρατούν δέσμιους σ’ ένα
φαύλο κύκλο, μας οδηγούν αναπόφευκτα στο διπολισμό, στη διαιώνιση του νεποτισμού, της αναξιοκρατίας,
της διαφθοράς, της διαπλοκής, της ανισονομίας, στη σήψη των θεσμών κλπ. Και για να προλάβω ίσως την
επόμενη σας ερώτηση, σαφώς και έχουν τεράστια ευθύνη οι πολιτικοί και τα κόμματα διαχρονικά, έστω και
αν δεν έχουν όλοι και όλα τα κόμματα ίση ευθύνη. Είναι και γι’ αυτό το λόγο, ακριβώς, που χρειαζόμαστε
συμμετοχή από ανθρώπους με όραμα και καθαρούς στοχασμούς. Είναι βασικό να καταφέρουμε να
ξεκλειδώσουμε τις αρετές μας σαν κοινωνία, να διασφαλίσουμε ένα μέλλον το οποίο να ορίζει η καλλιέργεια
πολιτικής παιδείας και η κριτική σκέψη.

-Ποιες είναι οι κυριότερες ανησυχίες του Κυπριακού λαού, κατά τη γνώμη σου;
Η επιβίωση, η εξεύρεση εργασίας για τους νέους, η ασφάλεια και η διαιώνιση του Κυπριακού ζητήματος
πιστεύω πως είναι οι κυριότερες ανησυχίες του λαού της Κύπρου. Θεωρώ πως είναι εξ ορισμού ανήσυχος ο
πολίτης της Κύπρου, έστω και αν αυτό δεν το εκφράζει στην καθημερινότητα του, αυτό ισχύει τόσο για εμάς
τους νεότερους που γεννηθήκαμε σε μια ημικατεχόμενη πατρίδα όσο και για τους παλαιότερους που έζησαν
όλα εκείνα τα τραγικά γεγονότα της σύγχρονης ιστορίας μας.

-Υστερούμε πιστεύεις πολιτικής όσον αφορά στα εθνικά ζητήματα;
Σαφώς, εκ προοιμίου. Ουδέποτε καταφέραμε να έχουμε συμπαγή στρατηγική στα ζωτικής σημασίας εθνικά
ζητήματα, και αυτό εξ ορισμού μας δημιουργεί μείζονες εγγενείς αδυναμίες. Ουδέποτε καταφέραμε να
έχουμε καν συμπαγείς διεκδικήσεις σε ό,τι αφορά στη λύση του Κυπριακού. Πως να πείσουμε τους ξένους,
όταν πρωτίστως δεν μπορούμε να πείσουμε τους εαυτούς μας; Η ενίσχυση της άμυνας – αποτρεπτικής ισχύος,
η σταθερή εις βάθος συνεργασία Κύπρου – Ελλάδας, η ενεργός διπλωματία, οι διευρυμένες διακρατικές
συμφωνίες – συμμαχίες, όλες αυτές οι δράσεις εκφραζόμενες μέσω της αρχής της ενότητας, μπορούν να
δημιουργήσουν νέα δυναμική και εξελικτικά θετικές προοπτικές για το εγγύς και το απώτερο μέλλον. Τα
γεωπολιτικά δεδομένα αλλάζουν ασταμάτητα. Οφείλουμε να είμαστε έτοιμοι αλλά και να συμβάλλουμε στην
αλλαγή, με κάθε δυνατό τρόπο, ούτως ώστε να μπορούμε να την εκμεταλλευτούμε κατά τον μέγιστο βαθμό
προς όφελος μας. “Τα πάντα ρει”, αυτό μας διδάσκει άλλωστε και η πορεία της ιστορίας από καταβολής
κόσμου.
Έχουμε δυστυχώς απέναντι μας μια Τουρκία με συνεχείς, έκδηλες, επεκτατικές βλέψεις. Το σενάριο να δούμε
μια διαφοροποιημένη Τουρκία, δημοκρατική, αξιόπιστη, που σέβεται το διεθνές δίκαιο και δημιουργεί τις
προϋποθέσεις ακόμα και για πολυεπίπεδη συνεργασία θα ήταν ίσως ιδανικό, είναι όμως πολύ
απομακρυσμένο.

-Βλέπουμε την Τουρκία τα τελευταία χρόνια να εισβάλλει στην ΑΟΖ και η Ευρώπη να αντιμετωπίζει το γεγονός
πολύ χλιαρά. Τι έχεις να πεις γι’ αυτό;
Ο ηγεμονικός ρόλος που προσπαθεί να αποκτήσει η Τουρκία στην περιοχή κυρίως της ευρύτερης ανατολικής
μεσογείου είναι δεδομένος. Ο υβριδικός πόλεμος, μέσω ασύμμετρων απειλών και εξάσκησης
καταναγκαστικής διπλωματίας, είναι ο βασικός τρόπος με τον οποίο ενεργεί. Μιλιταριστικές ενέργειες,
προπαγάνδα, εκμετάλλευση προσφύγων και μεταναστών, παράνομες έρευνες κλπ. Το θετικό, αν μπορώ να το
αποκαλέσω έτσι, είναι πως οι πλείστες ενέργειες της είναι σε μεγάλο βαθμό προβλέψιμες.
Παρόλο που η Τουρκία των ογδόντα και πλέον εκατομμυρίων αποτελεί μια τεράστια αγορά και ένα σημαντικό
ενεργειακό άξονα, η Ευρώπη οφείλει να προβεί άμεσα σε κυρώσεις εναντίον της, να σταθεί στο ύψος των
περιστάσεων και να σταματήσει να θέτει τα οικονομικά συμφέροντα υπεράνω των αξιών, της συνεργασίας
και της αλληλεγγύης, που προβάλλει ως αφήγημα. Μόνο έτσι θα παραμείνει αξιόπιστη μακροπρόθεσμα, με
όσα οφέλη αυτό συνεπάγεται. Οι παράνομες εισβολές στην ΑΟΖ της Κύπρου και της Ελλάδας, εκτός του ότι
είναι αποσταθεροποιητικές με ευρύτερες προεκτάσεις, αποτελούν άμεση παραβίαση των συνόρων κρατών
μελών της, που είναι και δικά της σύνορα. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, είναι πολιτικό-οικονομική οντότητα, δεν είναι
στρατιωτική συμμαχία. Εντούτοις, είναι αναγκαίο, εκ των πραγμάτων, να αναπτύξει των πυλώνα της άμυνας
και ασφάλειας με επαρκείς μηχανισμούς – πέραν οργανισμών τύπου Frontex -. Ένα ικανό σύστημα
σταθεροποιητικού ρόλου. Αυτό είναι κάτι που συνδέεται άμεσα και με τα ενεργειακά ζητήματα ευρύτερα,
όπως και με το προσφυγικό – μεταναστευτικό. Από πλευράς μας, ως πλήρες μέλος της Ε.Ε., απαιτείται
σταθερή διεκδικητική γραμμή σε όλα τα επίπεδα.

-Ποια είναι η άποψή σου για το προσφυγικό και το μεταναστευτικό;
Καταρχήν δε θεωρώ πως υπάρχουν δεύτερης ή τρίτης κατηγορίας άνθρωποι. Υπάρχουν απάνθρωπες
πολιτικές παντός είδους οι οποίες εξαναγκάζουν, εκ των αποτελεσμάτων τους, ή/και εξωθούν, εκατομμύρια
κόσμο στην προσφυγιά και στη μετανάστευση. Η Ε.Ε. επιβάλλεται να αντιμετωπίσει το θέμα συλλογικά και
άμεσα, με ένα πλαίσιο ολοκληρωμένης δραστικής πολιτικής. Η Κύπρος, λόγου χάρη, δεν μπορεί λόγω
μεγέθους και πόρων να διαχειριστεί ούτε να απορροφήσει τις εισροές χιλιάδων προσφύγων και οικονομικών
μεταναστών που δέχεται. Την ίδια στιγμή πολύ μεγαλύτερες χώρες συνεισφέρουν ελάχιστα στην όλη
διαχείριση. Υπάρχουν οι τρόποι και τα κεφάλαια για αποτελεσματική αντιμετώπιση του προβλήματος, φθάνει
να υπάρξει, επιτέλους, η αρμόζουσα αντίληψη και η κατάλληλη βούληση. Ειδικά το μεταναστευτικό, σε
μεγάλο βαθμό πρέπει και μπορεί να επιλύεται εντός των χωρών προέλευσης, εκεί πρέπει να στοχεύουν οι
δράσεις όλων, συμπεριλαμβανομένου και του Ο.Η.Ε. Η πρόληψη είναι πάντα η σοφότερη λύση. Επιπλέον, η
εξυπηρέτηση συμφερόντων και σκοπών διάφορων κύκλων, παράνομων, νομότυπων, παρακρατικών, κρατικών
– βλέπε Τουρκία μέσω της εκμετάλλευσης ανθρώπων και ανθρώπινου πόνου είναι δεδομένη, και αποτελεί
σοβαρή πτυχή του όλου ζητήματος. Από την άλλη είναι και μια Ευρώπη που γηράσκει και αποζητά εργατικό
δυναμικό. Είναι πολύ μεγάλο το θέμα…
Σε κάθε περίπτωση η αξία της ανθρώπινης υπόστασης δεν πρέπει εκφεύγει του επικέντρου. Αν το πάρουμε
ακόμα ένα βήμα πάρα πέρα, σε πιο φιλοσοφικό επίπεδο, τότε μπορούμε να πούμε πως αν στον κόσμο
επικρατούσαν οι αρχές του δικαίου σίγουρα δε θα χρειαζόταν σήμερα να κάναμε αυτή τη συζήτηση. Γι’ αυτό
και ο αγώνας μας αυτές τις αρχές πρέπει να έχει ως βάση και ως στόχο.

-Μιας και βρισκόμαστε στο κέντρο της Λευκωσίας θα ήθελα να σε ρωτήσω πως βλέπεις τα έργα στην πόλη;
Πιστεύεις πως η Λευκωσία αλλάζει προς το καλύτερο;

Γίνονται προσπάθειες να αλλάξει πρόσωπο ή Λευκωσία, όμως δε νοείται το έργο της ανάπλασης της Πλατείας
Ελευθερίας, παραδείγματος χάρη, να έχει ταλαιπωρήσει τους πολίτες για μια ολόκληρη δεκαετία. Ένα έργο
που, επίσης, το κόστος του ξεπέρασε κάθε λογική πρόβλεψη, όπως και το παράπλευρο του κόστος που αφορά
στις επιχειρήσεις. Το εμπορικό κέντρο της πόλης έχει επηρεαστεί σημαντικά από τα μεγάλα εμπορικά κέντρα
(malls) τα οποία έχουν απορροφήσει το μεγαλύτερο μέρος του αγοραστικού κοινού, όπως και από την
εμπορική ανάπτυξη της μείζονος Λευκωσίας. Αυτά όμως είναι μέρος της μεταβολής και της εξέλιξης. Ειδικά
για το κέντρο, συμπεριλαμβανομένης και της εντός των τειχών πόλης, απαιτείται η παραχώρηση αυξημένων
κινήτρων για προσέλκυση επιχειρήσεων εστίασης, θεάματος, δραστηριοποίησης καλλιτεχνών, αναπαλαίωσης
κτιρίων, στήριξης καταστηματαρχών κλπ. Αυτά θα επιφέρουν και ουσιαστική ανάπτυξη. Κάτι άλλο πολύ
σημαντικό, οφείλουμε να προστατεύσουμε το χαρακτήρα της πόλης όπως και την ιστορική της ταυτότητα, και
σίγουρα να προάγουμε όσο το δυνατό περισσότερο το πράσινο. Η Λευκωσία είναι μια πόλη που έχει τις
δυνατότητες να προσφέρει τα πάντα, διασκέδαση, θεάματα, πολιτιστικές εκδηλώσεις, περιήγηση.
Χρειαζόμαστε ακόμα μεγάλη προσπάθεια για αλλαγή συνέπειας και σίγουρα όχι μόνο στην πρωτεύουσα. Και
επί χάρτου και επί εδάφους.

-Είναι καθαρό το νησί μας πιστεύεις; Η διαχείριση των απορριμμάτων κινείται σε σωστά πλαίσια;
Πιστεύω πως ακόμα υστερούμε σε νοοτροπία. Έχουν αλλάξει αρκετά πράγματα προς το καλύτερο αλλά
σίγουρα έχουμε να κάνουμε ακόμη πολλά. Καμιά χώρα στον κόσμο δεν μπορεί να “αστυνομεύει” τα πάντα
και να ελέγχει τους πολίτες της συνεχώς επί παντός επιστητού. Συνεπώς, και για να φτάσουμε στο σημείο
όπου ο έλεγχος θα είναι αχρείαστος, είναι σημαντικό η εκπαίδευση για διαμόρφωση οικολογικής συνείδησης
να ξεκινά από τις μικρές ηλικίες. Η ανακύκλωση, η διαχείριση της ενέργειας, η αγάπη προς το περιβάλλον το
οποίο μας φιλοξενεί, η αγάπη για τα ζώα, αποτελούν βασικές αρχές αυτής της καλλιέργειας.

-Όσον αφορά στο θέμα της κλιματικής αλλαγής ποια είναι η άποψη σου; Πώς βλέπεις την ανάπτυξη του τομέα
των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην Κύπρο;
Η κλιματική αλλαγή δεν είναι μύθος ούτε συνωμοσιολογικό αφήγημα, είναι πραγματικότητα που καθημερινά
βιώνουμε μέσα από τις επιπτώσεις της, παρόλο τον σκεπτικισμό και τις διαφορετικές απόψεις σε σχέση με
κεφαλαιώδη σημεία του ζητήματος. Π.χ. εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και κατά πόσο συμβάλλουν στην
επιδείνωση του φαινομένου του θερμοκηπίου και κατ’ επέκταση στην αύξηση της θερμοκρασίας. Η βίαιη
βιομηχανική και τεχνολογική έξαρση των τελευταίων δεκαετιών, η αλόγιστη απομύζηση των
πλουτοπαραγωγικών πηγών, η εκτεταμένη επέμβαση στο φυσικό περιβάλλον, ο υπερκαταναλωτισμός, η
ασυδοσία στο κυνήγι του υπερκέρδους, όλα αυτά είναι βασικές αιτίες της κλιματικής αλλαγής, τα οποία
αποτελούν, βεβαίως, μέρος του πλέγματος της παγκόσμιας καπιταλιστικής υποκουλτούρας. Όπως είπαμε και
προηγουμένως – διαμόρφωση περιβαλλοντικής συνείδησης – καλλιέργεια κουλτούρας – αλλαγή οικονομικού
υποδείγματος.
Οπωσδήποτε υπάρχει τεράστιο περιθώριο για αύξηση της παραγωγής ενέργειας από
ανανεώσιμες/εναλλακτικές πηγές (ήλιος, απόβλητα, αέρας κλπ.) στο νησί μας και αυτό θα καταστεί εφικτό
μόνο με τη βελτίωση των παραμέτρων και του πλαισίου που αφορούν στην παραγωγή και διάθεση της. Δε
νοείται η συνολική παραγωγή ενέργειας μας από ΑΠΕ να περιορίζεται ακόμη κάτω του 10%. Άσε που
πληρώνουμε και το ακριβότερο ρεύμα στην Ευρώπη, με ό,τι αυτό σημαίνει για τα νοικοκυριά και την
οικονομία γενικότερα. Σίγουρα, όμως, το όποιο έργο πρέπει πρώτιστα να σέβεται το φυσικό περιβάλλον.
Προηγουμένως ανέφερες τη λέξη εκπαίδευση. Ποια είναι η άποψή σου για την εξ’ αποστάσεως εκπαίδευση
με τη χρήση τεχνολογίας και την εκπαίδευση γενικότερα;

Όταν οι συνθήκες σε εξαναγκάζουν να εφαρμόσεις πρόγραμμα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης τότε οφείλεις να
το πράξεις με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Η τεχνολογία, με τα καλά της και τα κακά της, είναι πλέον
αναπόσπαστο μέρος της ζωής μας. Ωστόσο, τίποτα δεν μπορεί να συγκριθεί με τη σχολική ζωή και ανάμνηση,
όλοι μας υπήρξαμε μαθητές κάποτε. Αυτό που οπωσδήποτε πρέπει να διαφυλάσσεται, κατά την εφαρμογή
της εξ’ αποστάσεως εκπαίδευσης, είναι ο ρόλος του εκπαιδευτικού και η σχέση εκπαιδευτικού – μαθητή.
Επιπλέον, για να μπορεί να εφαρμοστεί ορθά πρέπει οπωσδήποτε να υπάρχει κατάλληλη υλικοτεχνική
υποδομή. Το σύστημα και τα σχολεία μας χρήζουν άμεσης ενίσχυσης και ουσιαστικής αναβάθμισης από
αυτής της απόψεως. Γενικά η εκπαίδευση μας πιστεύω πως χρήζει ριζικής ανοικοδόμησης. Πρέπει, εκτός των
άλλων, να γίνει πιο ανθρωποκεντρική, να διαμορφώνει ανθρώπους με κριτική σκέψη, ευθύνη, σθένος,
συναίσθηση, ενσυναίσθηση. Είναι προσανατολισμένη υλικοκεντρικά και δεν ασχολείται όσο θα έπρεπε τον
πυρήνα του ατόμου, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την εξέλιξη των μαθητών ως ενηλίκων πολιτών. Τα πάντα
είναι συνυφασμένα με την παιδεία, τα πάντα είναι παιδεία. Περαιτέρω, ο τομέας του αθλητισμού ως μέρος
της εκπαίδευσης, παρομοίως, είναι κάτι που χρειάζεται μεγάλες και ριζικές αλλαγές.

-Πως βλέπεις την κατάσταση στην οικονομία; Μέχρι πρόσφατα σημειώναμε υψηλούς οικονομικούς ρυθμούς
ανάπτυξης.
Υψηλούς ρυθμούς μεγέθυνσης, όχι ανάπτυξης… προ κορωνοϊού. Δυστυχώς έχουμε σημαντική συρρίκνωση
της οικονομίας και προβλέπεται ακόμη μεγαλύτερη. Η έννοια της ανάπτυξης εξετάζει πληθώρα παραγόντων
και δεδομένων, δεν περιορίζεται μόνο στη μέτρηση του Α.Ε.Π. Όπως είναι για παράδειγμα το επίπεδο της
φτώχειας, το επίπεδο της διαφθοράς, της κοινωνικής συνοχής, της ισονομίας, της δικαιοσύνης, της
επιχειρηματικότητας και πάρα πολλά άλλα. Το ό,τι είχαμε οικονομική μεγέθυνση τα προηγούμενα χρόνια
είναι δεδομένο, όπως δεδομένο όμως είναι και το γεγονός πως επρόκειτο για μεγέθυνση άκρως επιφανειακή
αποτέλεσμα επιπόλαιων πολιτικών και υψηλού κινδύνου προσεγγίσεων. Είναι επιτακτική ανάγκη να
διαμορφώσουμε και να εφαρμόσουμε ορθά ένα ολοκληρωμένο οικονομικό υπόδειγμα που δε θα οδηγεί σε
επανειλημμένα αδιέξοδα, υπόδειγμα συνοχής, που να αφορά στο σύνολο της οικονομίας του τόπου. Στον
πρωτογενή τομέα, στο δευτερογενή τομέα, στον τομέα των υπηρεσιών, στην έρευνα και στην καινοτομία, με
γνώμονα πάντα το τρίπτυχο Κοινωνία – Οικονομία – Περιβάλλον. Μόνο τότε θα μπορούμε να μιλάμε για
δυνητικά βιώσιμο πρόγραμμα, για θετικό ορίζοντα και αειφόρο ανάπτυξη. Χρειαζόμαστε ριζοσπαστική
προσέγγιση προς πάσα κατεύθυνση, και, σαφώς, πολυεπίπεδες ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις.
Η υγειονομική κρίση και οι επενέργειες της είναι ταυτόχρονα μια μεγάλη ευκαιρία γενικού
αναπροσανατολισμού, ατόμου, κοινωνίας, παγκόσμιας κοινότητας.

-Τι σε ορίζει θεωρείς ως άνθρωπο;
Η συνεχής αναζήτηση.

-Τι ονειρεύεσαι για το μέλλον;
Ονειρεύομαι μια πατρίδα ελεύθερη και ευημερούσα, όπου το σύνολο των νομίμων πολιτών της θα ζει και θα
δημιουργεί αρμονικά, μακριά από εχθροπάθειες… χωρίς εθνοτικούς ή άλλους διαχωρισμούς. Για να
φθάσουμε όμως ως εκεί χρειαζόμαστε αγώνα… μεγάλο αγώνα… και όραμα.