Ενέργεια & κλίμα

Πυρηνικός πόλεμος και περιβάλλον

Στις 24 Φεβρουαρίου ο Ρώσος Πρόεδρος Vladimir Putin ανακοίνωνε την εισβολή του στην Ουκρανία, διατυπώνοντας μία ακόμη πιο νεφελώδη απειλή: “Όποιος προσπαθήσει να σταθεί εμπόδιο στο δρόμο μας ή δημιουργήσει απειλές για τη χώρα μας και το λαό μας, πρέπει να γνωρίζει ότι η Ρωσία θα απαντήσει αμέσως. Οι συνέπειες θα είναι τέτοιες που δεν έχετε ξαναδεί σε ολόκληρη την ιστορία σας“. Για όσους δε κατάλαβαν από την αρχή, οι μεγάλες αυτές συνέπειες δε θα επηρεάσουν μόνο την παγκόσμια οικονομία και κοινωνία, αλλά σαφώς και το περιβάλλον, το οποίο αποτελεί πρωταρχικό σπίτι όλων μας.

Οι συνέπειες άρχισαν να διαφαίνονται βαρετές όταν, στην μέση των συζητήσεων, ήρθε το ζήτημα των πυρηνικών όπλων. Ως γνωστόν, η Ρωσία είναι σήμερα ένα από τα πιο ισχυρά πυρηνικά κράτη του πλανήτη. Κάτι που δεν ισχύει για την Ουκρανία. Για καλή “τύχη” του πλανήτη, μέχρι αυτή τη στιγμή, η ρώσικη εισβολή στηρίχθηκε εξ ολοκλήρου σε συμβατικά όπλα. Τανκς που κροταλίζουν τους αυτοκινητόδρομους, βομβαρδιστικά που πετούν από πάνω, πλοία που καταφθάνουν στο λιμάνι της Οδησσού. Οι καταστροφές είναι ηδη τεράστιες, επομένως το επόμενο ζήτημα που απασχολεί είναι η χρήση πυρηνικών όπλων και η ραγδαία μόλυνση της ατμόσφαιρας σε καθολικό επίπεδο.  Οι οιωνοί φαίνεται να είναι θετικοί, αφού σύμφωνα με τον καθηγητή του Harvard και πρώην σύμβουλο του Προέδρου των ΗΠΑ Bill Clinton, Matthew Bunn, δεν υπάρχει καμία απολύτως πιθανότητα να χρησιμοποιηθούν πυρηνικά όπλα στην κατάσταση της Ουκρανίας.

Πρέπει να ληφθεί υπόψη πως οι 6.000 κεφαλές που έχει στην κατοχή της, καθιστούν αυτή τη στιγμή την Ρωσία τη χώρα με το μεγαλύτερο πυρηνικό οπλοστάσιο. Από αυτές μόνο οι 1.600 μπορούν να αναπτυχθούν άμεσα σε όπλα ξηράς, θάλασσας και αέρα, καθώς και για εκτοξεύσεις από σιλό. Πολλές είναι υπολείμματα του Ψυχρού Πολέμου, ενώ όσες είχαν μείνει στο ουκρανικό έδαφος, επιστράφηκαν στη Ρωσία. Εκτός όμως από αυτή, οι ΗΠΑ, η Κίνα, η Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ινδία, το Ισραήλ, το Πακιστάν και η Βόρεια Κορέα είναι οι υπόλοιπες χώρες που κατέχουν πυρηνικά. Πού βαδίζουμε; Τι γίνεται αν κάποιος πατήσει το κουμπί και όλα αυτά εκτοξεύσουν εμάς και τα σπίτια μας;

Χωρίς δισταγμό, αν όλα αυτά χρησιμοποιηθούν στον βωμό των συμφερόντων, τότε το πιθανότερο είναι να έχουμε σοβαρότερο κόστος σε ανθρώπινες ζωές και δυσμενέστερες περιβαλλοντικές επιπτώσεις, περισσότερες από αυτές που ήδη υπάρχουν.

Μια νέα μελέτη που προσομοίωσε τις συνθήκες μιας τέτοιας ατομικής σύγκρουσης μάς λέει πως ο πλανήτης θα πέσει σε έναν πυρηνικό χειμώνα.

Ακαδημαϊκοί από το Rutgers University, το University of Colorado Boulder και άλλες πανεπιστημιακές δομές εφάρμοσαν ένα νέο μετεωρολογικό μοντέλο για να δουν τι θα συμβεί στην ατμόσφαιρα της Γης αν Αμερική και Ρωσία συγκρουστούν με το πυρηνικό τους οπλοστάσιο.

Τα αποτελέσματα τα συνέκριναν μάλιστα με αντίστοιχη προσομοίωση της NASA το 2007 για ακόμα μεγαλύτερη ακρίβεια στην πρόβλεψη. Τι θα συμβεί λοιπόν; Ο πλανήτης θα υποστεί αυτό που αποκαλούν πυρηνικό χειμώνα για τα επόμενα 10 χρόνια!

Αυτό μας λέει η μελέτη που δημοσιεύεται στο «Journal of Geophysical Research: Atmospheres», πως οι πυρηνικές εκρήξεις θα απελευθερώσουν στην ατμόσφαιρα 150 δισ. κιλά στάχτης και καπνιάς.

Τα οποία θα φτάσουν ως τη στρατόσφαιρα βυθίζοντας τη Γη στο σκοτάδι και τη βαρυχειμωνιά μέσα σε λίγες εβδομάδες. Ακόμα και 7 χρόνια μετά, η σκοτεινιά θα είναι εμφανής με γυμνό μάτι. Ταυτοχρόνως, τον πρώτο χρόνο η παγκόσμια θερμοκρασία θα πέσει κατά 7 βαθμούς Κελσίου και θα φτάσει ακόμα και στους 9 βαθμούς αργότερα, επιφέροντας ακραία καιρικά φαινόμενα παντού στην οικουμένη.

Αλλά και οι βροχοπτώσεις θα μειωθούν παγκοσμίως κατά 30% στους μήνες μετά το πυρηνικό ολοκαύτωμα, με την ανθρωπότητα να αποχαιρετά ένα καλό τμήμα των καλλιεργειών  της.

Για «καταστροφικές συνέπειες διεθνώς» κάνει λόγο η μελέτη, κοιτάζοντας στα μάτια αυτά τα 15.000 πυρηνικά όπλα που θέλουν οι εκτιμήσεις να υπάρχουν στον κόσμο. Εκατό μόλις από αυτές τις πυρηνικές κεφαλές φτάνουν και περισσεύουν για τον πυρηνικό χειμώνα…

«Η Ευρώπη καταδικασμένη να μετατραπεί σε θερμή ήπειρο» – Ρήγμα Βορρά – Νότου θα επιφέρει η κλιματική κρίση

Απ’ ό,τι φαίνεται, η επερχόμενη κλιματική αλλαγή θα πλήξει την Ευρώπη τόσο ως γεωγραφικό χώρο, όσο και πολιτικά, διευρύνοντας τα πολιτικά ρήγματα εντός της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Ακόμη κι αν η αύξηση της μέσης ετήσιας θερμοκρασίας αγγίξει τα κατώτατα όρια των 1,5-2 βαθμών Κελσίου σε σχέση με τα προβιομηχανικά δεδομένα, όπως προβλέπει η Συμφωνία του Παρισιού του 2015,  η Βόρεια Ευρώπη θα έρθει αντιμέτωπη με εντονότερες πλημμύρες και δασικές πυρκαγιές. Στον Νότο όμως οι επιπτώσεις θα είναι αισθητά χειρότερες, με ξηρασίες, λειψυδρία, κύματα καύσωνα στα αστικά κέντρα και πτώση της αγροτικής παραγωγής. Εκ των πραγμάτων, λοιπόν, η θέση του «φτωχού» Νότου θα επιδεινωθεί περισσότερο σε σχέση με τον «πλούσιο» Βορρά, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη συνοχή της Ε.Ε.

Στο ανησυχητικό αυτό συμπέρασμα κατέληξε έρευνα της ιστοσελίδας Politico σε παραπάνω από 100 επιστημονικές μελέτες και συνεντεύξεις με ειδικούς του κλίματος. Περισσότερο όμως μέτρησε το προσχέδιο της επικείμενης έκθεσης του Διακυβερνητικού Πάνελ του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC), μια μελέτη  με την πιο εμπεριστατωμένη έως τώρα επιστημονική τεκμηρίωση για τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής στον κόσμο τα επόμενα χρόνια.

Η έκθεση, που θα δημοσιευτεί το 2022, προβλέπει έναν 21ο αιώνα σφοδρών κλιματικών αναταράξεων, με θύματα, κυρίως, τις φτωχές χώρες. Οι επιστήμονες του κλίματος προειδοποιούν ότι δισεκατομμύρια άνθρωποι θα αντιμετωπίσουν χρόνια έλλειψη πόσιμου νερού, δεκάδες εκατομμύρια θα προστεθούν σε όσους πεινάνε και οι περιοχές του Ισημερινού θα γίνουν ακατοίκητες,  εξαιτίας της αφόρητης ζέστης. Φρένο στην πραγματοποίηση του σεναρίου αυτού μπορεί να βάλει μόνο ο άμεσος τερματισμός των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου, πράγμα που δεν φαίνεται στον ορίζοντα.

«Ο ευρωπαϊκός πληθυσμός δεν έχει ακόμη κατανοήσει το θέμα» είπε ο επικεφαλής του κέντρου Πρίστλεϊ, του πανεπιστημίου του Λιντς, και υπεύθυνος για τη σύνταξη μέρους της έκθεσης του IPCC, Πιρς Φόρστερ. «Ο κόσμος δεν ξέρει πώς η κλιματική κρίση θα τον επηρεάσει προσωπικά». Ζωές θα αναστατωθούν, ζωές θα χαθούν, οικοσυστήματα θα καταστραφούν, οικονομικοί κλάδοι θα καταρρεύσουν και οι τύχες των Ευρωπαίων θα αποκλίνουν ακόμη περισσότερο από όσο ήδη συμβαίνει, καθώς το χάσμα Βορρά – Νότου θα διευρυνθεί.

Για να αποκτήσει κανείς συνείδηση του προβλήματος αρκεί να έχει την εμπειρία του φονικού καύσωνα του 2003 στη Γαλλία, όπου χιλιάδες άνθρωποι πέθαναν από τη ζέστη. Με αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας κατά 1,5 βαθμό, κάθε χρόνο ένας στους πέντε Ευρωπαίους θα βιώνει θερμοκρασίες όπως αυτές που βίωσαν οι Γάλλοι εκείνο το καλοκαίρι. Αν η μέση θερμοκρασία ανεβεί κατά 3 βαθμούς, κάθε χρόνο θα έχουν αυτήν την εμπειρία οι μισοί Ευρωπαίοι.
Επιπλέον, οι πόλεις είναι ήδη 5 έως 10 βαθμούς θερμότερες από την ύπαιθρο που τις περιτριγυρίζει,  λόγω της ασφάλτου και της έλλειψης βλάστησης.

Αν δεν υπάρξει προσπάθεια μείωσης των παγκόσμιων εκπομπών ρύπων, οι πόλεις θα γίνουν κατά 6 έως 10 βαθμούς θερμότερες από ό,τι ήδη είναι. Με απουσία ταχέων αλλαγών στο οικιστικό περιβάλλον, 95.000 Ευρωπαίοι θα πεθαίνουν κάθε χρόνο από τους καύσωνες, δηλαδή περίπου 30 φορές περισσότεροι από όσοι σήμερα.

Ερημοποίηση

Στην Νότια Ευρώπη η ερημοποίηση θα μειώσει τις διαθέσιμες γαίες και την παραγωγικότητα των γαιών που θα συνεχίσουν να καλλιεργούνται, ενώ αντιθέτως θα βελτιωθούν οι συνθήκες για τη γεωργία στον Βορρά, λόγω της ανόδου της θερμοκρασίας και των βροχοπτώσεων.

Επιπλέον, στον ευρωπαϊκό Νότο η λειψυδρία θα επηρεάζει τις ζωές του ενός τρίτου του πληθυσμού, ενώ η παραγωγικότητα της εργασίας θα μειωθεί λόγω υψηλών θερμοκρασιών. Την περασμένη εβδομάδα, 27χρονος εργάτης γης από το Μάλι έπεσε νεκρός από θερμοπληξία επιστρέφοντας με ποδήλατο από το χωράφι στο οποίο εργαζόταν, στη Νότια Ιταλία, με αποτέλεσμα να καθιερωθεί διακοπή εργασιών τις θερμότερες ώρες της ημέρας. Πρόκειται μόνο για μια πρόγευση των εργασιακών συνθηκών επί κλιματικής κρίσης στον ευρωπαϊκό Νότο. 

Ακόμη και ως προς την άνοδο της στάθμης των θαλασσών θα υπάρξουν διαφορές ανάμεσα στον Βορρά και τον Νότο. Σύμφωνα με το εφιαλτικότερο σενάριο, αν δεν αποτραπεί η άνοδος της θερμοκρασίας, το 2100 η στάθμη της Μεσογείου μπορεί να ανεβεί έως και 1,1 μέτρο, επηρεάζοντας τη ζωή 42 εκατ. ανθρώπων. Αυτό δεν πρόκειται να συμβεί στη Σκανδιναβία, της οποίας τα εδάφη ακόμη «αποσυμπιέζονται» από την καταβύθιση που είχαν υποστεί λόγω του βάρους των πάγων κατά την τελευταία εποχή των παγετώνων.

Σφοδρές καταιγίδες

Φυσικά και η Βόρεια Ευρώπη θα υποστεί ορισμένες συνέπειες από την άνοδο της στάθμης των θαλασσών και τις ολοένα σφοδρότερες καταιγίδες. Εως το τέλος του αιώνα, οι ζημιές από πλημμύρες σε παράκτιες περιοχές θα δεκαπλασιαστούν, ενώ οι ζημιές από πλημμύρες σε παραποτάμιες περιοχές, κυρίως στη Βόρεια Ευρώπη, θα εξαπλασιαστούν. Τέλος, ενώ η Βόρεια Ευρώπη θα απολαμβάνει γλυκιά ζέστη, οι συνθήκες στη Νότια Ευρώπη θα είναι ιδανικές για την επανεμφάνιση ασθενειών που μεταφέρονται από τα κουνούπια, όπως η ελονοσία.

Ενόψει όλων αυτών, αντί μέτρων για την εγκατάλειψη των ορυκτών καυσίμων, κάποιοι προτιμούν να υπολογίζουν ως μέσο αντιμετώπισης της κλιματικής κρίσης την απορρόφηση άνθρακα από τα δάση. Αλλά ούτε αυτό θα έχει μεγάλη χρησιμότητα αν οι δασικές πυρκαγιές αυξηθούν, όπως προβλέπεται.

Κλιματική αλλαγή: Οι ιστορικές προτάσεις της Κομισιόν που αλλάζουν τα πάντα σε οικονομία και περιβάλλον

Δέσμη μέτρων για τη μείωση των εκπομπών άνθρακα κατά 55% έως το 2030 παρουσίασε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή – Πώς θα επηρεαστούν νοικοκυριά και επιχειρήσεις

Μια εξαιρετικά φιλόδοξη δέσμη μέτρων για τη μείωση των εκπομπών άνθρακα στην Ευρωπαϊκή Ένωση κατά 55% μέχρι το 2030, παρουσίασε σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, βάζοντας τον θεμέλιο λίθο μιας διαδικασίας που θα απασχολήσει όχι μόνο τα 27 κράτη – μέλη της ΕΕ και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τους επόμενους μήνες, αλλά σχεδόν όλες τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά, καθώς και χώρες όπως η Ρωσία και οι ΗΠΑ που αμφισβητούν μεγάλο μέρος των προτάσεων της Κομισιόν.

Χαρακτηριστικό της σημασίας που δίνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στη συγκεκριμένη δέσμη μέτρων, («Fit for 55» στη γλώσσα των Βρυξελλών) που περιλαμβάνει αναθεώρηση υφισταμένων νόμων αλλά και νέες νομοθετικές προτάσεις, ήταν το γεγονός ότι παρουσιάστηκε από την πρόεδρο Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, τον εκτελεστικό αντιπρόεδρο της Επιτροπής Φρανς Τίμερμανς και άλλους τέσσερις Επιτρόπους.

Πώς θα επηρεαστούν νοικοκυριά και επιχειρήσεις

Ο βασικός στόχος του εκτελεστικού οργάνου της ΕΕ είναι να δημιουργηθεί μια οικονομία που θα είναι ουδέτερη από τον άνθρακα μέχρι το 2050, ενώ, βάσει των προτάσεων της Κομισιόν, οι εκπομπές αερίων θα πρέπει να μειωθούν κατά 55% έως το 2030 σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990. Παρόλο που η ΕΕ παράγει μόλις το 8% των παγκόσμιων εκπομπών άνθρακα φιλοδοξεί να μετατραπεί σε πρωταγωνιστή της μετάβασης σε μια πράσινη οικονομία, αξιοποιώντας και τα σχετικά τεχνολογικά πλεονεκτήματα που έχουν οι ευρωπαϊκές εταιρείες.

Παράλληλα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει θέσει ως προτεραιότητα των σχεδίων ανάκαμψης από την πανδημία που κατέθεσαν τα κράτη – μέλη, τις φιλικές προς το περιβάλλον επενδύσεις. Ο στόχος της ΕΕ για μείωση των εκπομπών άνθρακα κατά 55% μέχρι το 2030 προκάλεσε αρκετές αντιδράσεις από εταιρείες και βιομηχανίες, καθώς και από κράτη της κεντρικής Ευρώπης που βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στα ορυκτά καύσιμα ή από κυβερνήσεις που φοβούνται ότι εάν επιβαρυνθούν τα φτωχότερα νοικοκυριά από μια πιθανή αύξηση στην τιμή των καυσίμων θα επωφεληθούν λαϊκιστικά κόμματα ή κινήματα, όπως αυτό των «Κίτρινων Γιλέκων» στη Γαλλία.

Τα βασικά σημεία και τα «αγκάθια» των προτάσεων της Κομισιόν

Το επίκεντρο του γενικού σχεδίου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι η επέκταση του συστήματος εμπορίας εκπομπών (ETS), κάτι που καθορίζει μια τιμή για κάθε τόνο άνθρακα που εκπέμπεται στους τομείς της ενέργειας και της μεταποίησης, καθώς και στις ενδοκοινοτικές αεροπορικές μεταφορές. Οι Βρυξέλλες θέλουν να προχωρήσουν περισσότερο ώστε να συμπεριλάβουν τις εκπομπές από την αυτοκινητοβιομηχανία και από όλα τα κτίρια για να επιταχύνει τον ρυθμό απανθρακοποίησης της οικονομίας. Χαρακτηριστικό είναι ότι σύμφωνα με την Κομισιόν, ο δημόσιος τομέας θα υποχρεωθεί να ανακαινίζει το 3 % των κτιρίων του κάθε χρόνο, ώστε να δοθεί ώθηση στο κύμα ανακαίνισης, στη δημιουργία θέσεων εργασίας και στη μείωση της χρήσης ενέργειας και του κόστους για τους φορολογούμενους.

Τα νέα οχήματα

θα υπόκεινται σε αυστηρότερα πρότυπα μείωσης εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα κατά τα επόμενα 15 χρόνια, κάτι που ενδέχεται να επηρεάσει σημαντικά ή ακόμα και να σταματήσει de facto, την πώληση νέων αυτοκινήτων ντίζελ και βενζίνης έως το 2035. Βάσει των προτάσεων, όλα τα καινούργια αυτοκίνητα που θα ταξινομηθούν από το 2035 θα έχουν μηδενικές εκπομπές. Προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι οι οδηγοί είναι σε θέση να φορτίζουν ή να τροφοδοτούν τα οχήματά τους σε ένα αξιόπιστο δίκτυο σε ολόκληρη την Ευρώπη, ο αναθεωρημένος κανονισμός για τις υποδομές εναλλακτικών καυσίμων θα απαιτεί από τα κράτη μέλη να επεκτείνουν την ικανότητα φόρτισης ανάλογα με τις πωλήσεις αυτοκινήτων μηδενικών εκπομπών και να εγκαθιστούν σημεία φόρτισης και ανεφοδιασμού καυσίμων ανά τακτά διαστήματα σε μεγάλους αυτοκινητόδρομους: κάθε 60 χιλιόμετρα για ηλεκτρική φόρτιση και κάθε 150 χιλιόμετρα για ανεφοδιασμό με υδρογόνο.

Παράλληλα οι τομείς της αεροπορίας και της ναυτιλίας αναμένεται να επηρεαστούν και αυτές καθώς θα συμπεριλαμβάνονται στο σύστημα εμπορίας εκπομπών. «Πρέπει να λάβουμε υπόψη μας ότι ένα μόνο κρουαζιερόπλοιο εκπέμπει τόσο διοξείδιο του άνθρακα σε μια μόνο μέρα, όσο 80.000 αυτοκίνητα», δήλωσε χαρακτηριστικά η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Καθώς η Επιτροπή γνωρίζει και παραδέχθηκε ότι θα επιβαρυνθούν φτωχότερα νοικοκυριά και επιχειρήσεις προτείνει παράλληλα τη δημιουργία ενός ταμείου για το κλίμα που θα διευκολύνει τη μετάβαση σε μια πιο πράσινη οικονομία. Σύμφωνα με την πρόεδρο φον ντερ Λάιεν «αυτό το ταμείο θα υποστηρίξει τις επενδύσεις και τα τα ευάλωτα νοικοκυριά και τις μικρές επιχειρήσεις».

Μια άλλη κεντρική πρόταση είναι ο «Μηχανισμός Συνοριακής Προσαρμογής Άνθρακα (Carbon Border Adjustment Mechanism – CBAM) που θα στοχεύει σε αγαθά που παράγονται εκτός της ΕΕ, έτσι ώστε οι ευρωπαϊκές εταιρείες που θα φέρουν το κόστος της απανθρακοποίησης να μην μειονεκτούν από φθηνότερες εισαγωγές από εταιρείες εκτός ΕΕ. Μια πρόταση που έχει προκαλέσει έντονη ανησυχία στη Ρωσία καθώς οι βιομηχανίες της αναμένεται να πληγούν. Επιφυλάξεις έχουν εκφράσει και οι ΗΠΑ καθώς αναμένεται να επιβαρυνθούν βιομηχανίες του τσιμέντου, των λιπασμάτων, του χάλυβα, του σιδήρου, του άνθρακα και της ηλεκτρικής ενέργειας.

Η Κομισιόν προτείνει ακόμα την αναθεώρηση του Κανονισμού για τη χρήση της γης, την αλλαγή στη χρήση της γης και τις δασοκομικές δραστηριότητες (LULUCF, όπως είναι γνωστό στη «γλώσσα των Βρυξελλών»). Βάσει του κανονισμού τα κράτη μέλη μοιράζονται την ευθύνη για την απομάκρυνση του άνθρακα από την ατμόσφαιρα, και για τον λόγο αυτόν ο κανονισμός για τη χρήση γης, την αλλαγή χρήσης γης και τη δασοκομία θέτει έναν συνολικό στόχο για τις απορροφήσεις άνθρακα από φυσικές καταβόθρες, ο οποίος ισοδυναμεί με 310 εκατομμύρια τόνους εκπομπών CO2 έως το 2030. Για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος, τα κράτη μέλη θα πρέπει να θέσουν εθνικούς στόχους για τη φροντίδα και την επέκταση των καταβοθρών άνθρακα που διαθέτουν. Έως το 2035, η ΕΕ θα πρέπει να στοχεύει να επιτύχει κλιματική ουδετερότητα στους τομείς της χρήσης γης, της δασοκομίας και της γεωργίας, συμπεριλαμβανομένων και των γεωργικών μη ανθρακούχων εκπομπών, όπως αυτές που οφείλονται στη χρήση λιπασμάτων και στην κτηνοτροφία.

Οι 12 προτάσεις που παρουσίασε η Επιτροπή στοχεύουν να μειώσουν την εξάρτηση από ορυκτά καύσιμα, όπως ο άνθρακας, το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο και να επεκτείνουν τη χρήση πηγών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, συμπεριλαμβανομένης της ηλιακής, της αιολικής και της υδροηλεκτρικής ενέργειας σε ποσοστό τουλάχιστον 38,5% της συνολικής ενέργειας έως το 2030.

GREEN PRESS CYPRUS.NEWS

Θρίλερ στη Γερμανία – πλύμμηρες με πολλά θύματα

Περίπου 1.300 άνθρωποι αγνοούνται μετά τις πλημμύρες στην περιοχή Μπαντ Νόιεναρ-Αρβάιλερ της Ρηνανίας – Παλατινάτου. Τα θύματα από τις καταστροφές λόγω της κακοκαιρίας ανέρχονται στα 81. Για «ακόμη περισσότερους νεκρούς» έκανε λόγο εκπρόσωπος των τοπικών αρχών.

Σύμφωνα  με την ίδια εκπρόσωπο, το δίκτυο κινητής τηλεφωνίας στην περιοχή έχει παραλύσει, γεγονός το οποίο όπως είπε, έχει ως συνέπεια πολλοί που θεωρούνται αγνοούμενοι να μην μπορούν να επικοινωνήσουν. «Ελπίζουμε να συμβαίνει αυτό», δήλωσε η εκπρόσωπος της τοπικής διοίκησης, σημειώνοντας ταυτόχρονα ότι οι νεκροί αναμένεται να αυξηθούν, χωρίς ωστόσο να δώσει συγκεκριμένο αριθμό.

«Υπάρχουν άνθρωποι νεκροί, άνθρωποι αγνοούμενοι, άνθρωποι που βρίσκονται σε κίνδυνο. Δεν έχουμε ξαναδεί τέτοια καταστροφή. Είναι πραγματικά τρομακτικό», δήλωσε η Πρωθυπουργός της Ρηνανίας – Παλατινάτου Μαλού Ντράιερ (SPD). Από την πλευρά του ο Αρμιν Λάσετ, Πρωθυπουργός της Βόρειας Ρηνανίας – Βεστφαλίας, η οποία βρέθηκε επίσης στο επίκεντρο της καταστροφής, συνέδεσε τα ακραία καιρικά φαινόμενα των τελευταίων ημερών – καύσωνα και κατόπιν σφοδρές βροχοπτώσεις – με την κλιματική αλλαγή. Ο κ. Λάσετ έχει δεχθεί κατ’ επανάληψη κριτική για τη στήριξη που προσφέρει στα ανθρακωρυχεία της περιοχής του και για την ταυτόχρονη παρακώλυση της εγκατάστασης ανεμογεννητριών.

Ο καθηγητής Ωκεανοφυσικής στο Ινστιτούτο του Πότσνταμ για την Έρευνα της Κλιματικής Επίδρασης Στέφαν Ράμστορφ δήλωσε ωστόσο ότι είναι ακόμη ασαφές εάν οι βροχοπτώσεις της δυτικής Γερμανίας αποτελούν άμεσο αποτέλεσμα της υπερθέρμανσης του πλανήτη. «Μπορούμε όμως να πούμε ότι τέτοια γεγονότα γίνονται όλο και πιο συχνά, λόγω του φαινομένου του θερμοκηπίου», διευκρίνισε.

Ο Λάσετ, ο οποίος παρενέβη χθες το βράδυ σε ζωντανή εκπομπή του ZDF από το Στόλμπεργκ στο Ααχεν, μια από τις περιοχές που έχουν πληγεί περισσότερο από τις πλημμύρες, τόνισε ότι θα καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια προκειμένου να αποκατασταθούν όσο γίνεται πιο σύντομα κατεστραμμένοι δρόμοι, γέφυρες και άλλες εγκαταστάσεις. Τις προσπάθειες των υπηρεσιών έκτακτης ανάγκης και των Ενόπλων Δυνάμεων που επιχειρούν στις πληγείσες περιοχές συνδράμουν αμερικανοί εθελοντές από την γειτονική αεροπορική βάση του Σπανγκντάλεμ, με τη διανομή εκατοντάδων σάκων με άμμο στους κατοίκους της περιοχής.

Βέλγιο: Όλο και περισσότερα θύματα-12 νεκροί από τις πλημμύρες στη Βαλλονία, 5 άνθρωποι αγνοούνται.

Η Λιέγη, η Ναμούρ και η επαρχία Λουξεμπούργκ βρίσκονται στο έλεος των καταστροφών. Οι αρχές της Λιέγης προχώρησαν στην εκκένωση σπιτιών υπό το φόβο υπερχείλισης του ποταμού Μεύση. Την ίδια ώρα, περισσότεροι από 21.000 πολίτες έχουν μείνει χωρίς ηλεκτρικό.

Από σήμερα αναμένεται σταδιακή βελτίωση του καιρού.

Με πληροφορίες από ΑΠΕ – ΜΠΕ, Reuters

Τα παραμύθια έχουν πλέον τελειώσει…Η κλιματική αλλαγή επηρεάζει όλες τις περιοχές του κόσμου

Καθηγητής Φυσικής της Ατμόσφαιρας, Χρήστος Ζερεφός
Τα παραμύθια έχουν πλέον τελειώσει…
Η κλιματική αλλαγή επηρεάζει όλες τις περιοχές του κόσμου. Και τα αποτελέσματα είναι ήδη ορατά: οι πάγοι στις πολικές περιοχές λιώνουν, η στάθμη της θάλασσας ανεβαίνει και τα έντονα καιρικά φαινόμενα ολοένα και αυξάνονται. Δυστυχώς ακόμη και σήμερα, υπάρχουν διάφοροι «ειδικοί» που αμφισβητούν παγκόσμιες προκλήσεις όπως είναι η υπερθέρμανση του πλανήτη και η τρύπα του όζοντος. Κι αν αυτό συμβαίνει σήμερα, που οι… καμπάνες της Φύσης χτυπούν, φανταστείτε τι γινόταν πριν από 20-30 χρόνια όταν κάποιοι τολμούσαν έστω και να αναφερθούν σε αυτά τα θέματα… Ένας από τους ανθρώπους που τόλμησε και άνοιξε την κουβέντα στην Ελλάδα (αλλά και σε όλο τον κόσμο) για όλες αυτές τις απειλές με κατανοητό και επιστημονικό τρόπο είναι ο ακαδημαϊκός (και σήμερα εθνικός εκπρόσωπος της Ελλάδας για την κλιματική αλλαγή) Χρήστος Ζερεφός.
Στα χρόνια που ακολούθησαν οι κόποι και οι προσπάθειές του έπιασαν τόπο.
«Είμαι βέβαιος ότι σε λίγα χρόνια η Συμφωνία των Παρισίων θα εφαρμοσθεί και θα δούμε τότε ότι το 2050 η ατμόσφαιρα θα είναι τόσο καθαρή όσο ήταν με την σχεδόν πλανητική απαγόρευση των μεταφορών λόγω του κορωνοϊού. Ισως το μόνο καλό που άφησε αυτή η τελευταία κρίση».
«Στα ζητήματα της κλιματικής αλλαγής η κατάσταση είναι λίγο καλύτερη σήμερα» τονίζει σε συνέντευξή του στα ΝΕΑ «από ό,τι πριν διότι οι λεγόμενοι σκεπτικιστές έχουν λιγότερα επιχειρήματα και η ίδια η Φύση με τα ακραία φυσικά φαινόμενα όλο και τους διαψεύδει. Κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι το παγκόσμιο ασφαλιστικό κόστος στα ακραία φυσικά φαινόμενα ενώ στη δεκαετία του 1950 ήταν 10 δισ. δολάρια παγκοσμίως, στην τελευταία δεκαετία έχει ξεπεράσει τα 1.000 δισ. δολάρια. Οταν δημοσιεύσαμε την υπό τον συντονισμό μου Εκθεση της Τραπέζης της Ελλάδος για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στη χώρα μας, κανείς δεν περίμενε ότι το κόστος της θα είναι διπλάσιο του εξωτερικού μας χρέους σωρευτικά μέχρι το τέλος του 21ου αιώνα. Με την προσαρμογή το κόστος μειώνεται περίπου στο μισό. Γι’ αυτό και έχει ξεκινήσει ένας αγώνας σε ευρωπαϊκό αλλά και παγκόσμιο επίπεδο μείωσης αυτού του κόστους. Και αυτό επιτυγχάνεται με καλύτερη ενημέρωση και γνώση της Φύσης».
ΠΗΓΗ: ΤΑ ΝΕΑ

Παγκόσμια ανησυχία για άνοδο θερμοκρασίας

H Ευρώπη θα πρέπει να ετοιμάζεται για ένα ζεστό και ξηρό καλοκαίρι

Ιστορικό ψηλό για Απρίλιο και Μάιο


Σύμφωνα με την ευρωπαϊκή υπηρεσία Copernicus, η οποία μελετά την κλιματική κρίση, οι θερμοκρασίες που καταγράφηκαν τον Απρίλιο που μας πέρασε στον κόσμο ήταν σχεδόν ίσες με εκείνες του Απριλίου 2016, του πιο ζεστού που έχει καταγραφεί ποτέ. «Οι παγκόσμιες θερμοκρασίες ήταν συνολικά ίσες με εκείνες του προηγούμενου πιο ζεστού Απριλίου που έχει καταγραφεί (Απρίλιος 2016)», ανακοίνωσε η Copernicus διευκρινίζοντας πως τον φετινό Απρίλιο η μέση θερμοκρασία ήταν χαμηλότερη εκείνης του Απριλίου 2016 κατά ένα «ασήμαντο 0,01 βαθμό Κελσίου». Ο Απρίλιος 2020 ξεπέρασε αντίθετα κατά 0,08 βαθμό Κελσίου τον τρίτο πιο ζεστό Απρίλιο, τον Απρίλιο του 2019, και κατά 0,70 βαθμό Κελσίου τη μέση θερμοκρασία που έχει καταγραφεί κατά τον μήνα αυτόν από το 1981 ως το 2010. Οι θερμοκρασίες που ήταν περισσότερο πάνω από τις μέσες της περιόδου 1981-2010 καταγράφηκαν στις ευρασιατικές περιοχές, κυρίως στη Σιβηρία, καθώς επίσης στη Γροιλανδία, τον Αρκτικό ωκεανό, την Ανταρκτική και τις ακτές της Αλάσκας. Επίσης ξεπέρασαν κατά πολύ τον μέσο όρο στο Μεξικό, στη δυτική Αυστραλία και σε τμήματα της κεντρικής και της δυτικής Αφρικής. Στην Ευρώπη, οι θερμοκρασίες ξεπέρασαν σαφώς τη μέση στο δυτικό τμήμα της ηπείρου, όμως παρέμειναν κάτω από τη μέση στο βορειοανατολικό τμήμα της, όπως και στον κεντρικό Καναδά και σε τμήματα της νότιας και της νοτιοανατολικής Ασίας. Έπειτα από μια δεκαετία με μέση θερμοκρασία ρεκόρ, η οποία έληξε με το 2019 που ήταν η δεύτερη πιο ζεστή χρονιά που έχει καταγραφεί ποτέ στον πλανήτη, oι πρώτοι 5 μήνες  του 2020 άρχισαν με την ίδια τάση.

H Ευρώπη θα πρέπει να ετοιμάζεται για ένα ζεστό και ξηρό καλοκαίρι το οποίο θα δημιουργήσει προβλήματα στους αγρότες, τις επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας και τις μεταφορές σε εσωτερικές πλωτές οδούς.Αυτό είναι το συμπέρασμα των επιστημόνων στην Υπηρεσία Κλιματικής Αλλαγής του  Copernicus , οι οποίοι δημοσίευσαν την εποχική πρόγνωση  την περασμένη  εβδομάδα.

Αιολική Ενέργεια

Αιολική ενέργεια

Τα Αιολικά Πάρκα εκμεταλλεύονται την αιολική ενέργεια, την ενέργεια που παράγεται από τον πνέοντα άνεμο. Αξίζει να σημειωθεί πως η σημερινή τεχνολογία είναι σε θέση να εκμεταλλευτεί σε τέτοιο βαθμό την κινητική ενέργεια που μπορεί «να καλύψει πάνω από δυο φορές τις ανάγκες της ανθρωπότητας σε ηλεκτρική ενέργεια»

Ένα  σύστημα αιολικής ενέργειας μπορεί να μετατρέψει «την κινητική ενέργεια του ανέμου σε μηχανική ή ηλεκτρική».

Οφέλη αξιοποίησης αιολικής ενέργειας

Τα οφέλη που προκύπτουν από την εκμετάλλευση της αιολικής ενέργειας είναι εκτός από περιβαλλοντικά, κοινωνικά αλλά και πολιτικοοικονομικά.

Η αιολική ενέργεια είναι «ήπια» και «καθαρή» τεχνολογία που παράγει ηλεκτρική ενέργεια, η οποία «δεν επιβαρύνει το τοπικό περιβάλλον με αέριους ρύπους» που παράγουν οι σταθμοί συμβατικής ενέργειας, όπως διοξείδιο του άνθρακα και τα καρκινογόνα μικροσωματίδια .

Στην Κύπρο υπάρχουν εγκατεστημένα έξι (6) αιολικά πάρκα συνολικής ισχύος 157.5MW. Το 2016 περίπου το 4.65% της συνολικής παραγωγής ηλεκτρισμού στην Κύπρο προερχόταν από τα συγκεκριμένα αιολικά πάρκα.

 

Μεσογειακοί Κυκλώνες

Οι μεσογειακοί κυκλώνες είναι διεθνώς γνωστοί με τον όρο Medicanes –από τις λέξεις Mediterranean και hurricanes– και εμφανίζονται με συχνότητα 1,5 φορά ανά έτος. Στην Ελλάδα είναι ακόμα πιο σπάνιοι. Ως φαινόμενο έχουν πολλά κοινά με τους τροπικούς κυκλώνες. Το φαινόμενο δημιουργούν θυελλώδεις άνεμοι που στροβιλίζονται και σχηματίζουν ένα μάτι, συνοδευόμενοι από καταρρακτώδεις βροχές.

Από το Ινστιτούτο της Γης του Πανεπιστημίου Κολούμπια της Νέας Υόρκης επισημαίνεται ότι, επειδή η Μεσόγειος δεν έχει μεγάλη έκταση ούτε πολύ ζεστά νερά, ο μεσογειακός κυκλώνας δεν φθάνει σε ένταση τον τροπικό κυκλώνα και τα φαινόμενα που τον συνοδεύουν είναι πιο ήπια.

Για τον λόγο αυτό διίστανται οι απόψεις εάν οι Medicanes μπορούν να θεωρηθούν κανονικοί κυκλώνες. Οσον αφορά την εποχικότητά τους, το πιο πιθανό είναι να κάνουν την εμφάνισή τους από Σεπτέμβριο μέχρι Ιανουάριο, όταν συνδυάζονται τα σχετικά θερμά ύδατα της θάλασσας με ψυχρό αέρα στην ατμόσφαιρα.  Στη Μεσόγειο μπορούν να σχηματισθούν οι κυκλώνες ακόμη και με θερμοκρασία υδάτων μόνο στους 14 βαθμούς Κελσίου.

Ενα άλλο χαρακτηριστικό των Medicanes είναι ότι έχουν ψυχρό πυρήνα και κινούνται από τα δυτικά προς τα ανατολικά. Συνήθως, δε, ξεκινούν ως απλές καταιγίδες και εξελίσσονται σε πολύ πιο έντονα φαινόμενα με την ανάπτυξη ενός ισχυρού υποτροπικού συστήματος χαμηλών πιέσεων, με πυκνά νέφη που στροβιλίζονται γύρω από το μάτι, που παραμένει καθαρό από νέφη, θυμίζοντας τροπικό κυκλώνα.

Οι πιο συνηθισμένες περιοχές για την εμφάνιση μεσογειακού κυκλώνα είναι μια θαλάσσια ζώνη κατά πρώτον στη Δυτική Μεσόγειο μεταξύ Ισπανίας, Σαρδηνίας και Κορσικής και, κατά δεύτερον, η περιοχή του Ιονίου, κυρίως προς τον Νότο. Ενδεχομένως ευνοείται η ανάπτυξη ανέμων από τη μορφολογία της ακτογραμμής ανάμεσα στη Νότια Iταλία και τη Δυτική Ελλάδα, με αποτέλεσμα τον σχηματισμό χαμηλού βαρομετρικού συστήματος.

Οι Medicanes εκτιμάται ότι θα εξακολουθήσουν να είναι σχετικά σπάνιοι, με την επισήμανση ότι καθώς η κλιματική αλλαγή θα επιφέρει αύξηση της επιφανειακής θερμοκρασίας των υδάτων στη Μεσόγειο, μελλοντικά είναι πιθανό, όταν εμφανίζονται, να είναι πιο ισχυροί, λαμβάνοντας χαρακτηριστικά που θα προσομοιάζουν περισσότερο σε κανονικούς κυκλώνες.

Κοίτασμα «τύπου Ζορ» στην κυπριακή ΑΟΖ

Στην ανακάλυψη κοιτάσματος φυσικού αερίου, τύπου Ζορ, οδήγησε η γεώτρηση στον στόχο Καλυψώ 1, στο οικόπεδο 6 της κυπριακής ΑΟΖ σύμφωνα με ανακοίνωση την οποία εξέδωσε η ιταλική εταιρεία ENI. O υπουργός ενέργειας Γιώργος Λακκοτρύπης, δήλωσε ότι πρόκειται για μια πολύ θετική εξέλιξη που επιβεβαιώνει την ύπαρξη πετρελαϊκού συστήματος στην ΑΟΖ της Κύπρου. Σύμφωνα με την ανακοίνωση της ENI, ανακαλύφθηκε καθαρό φυσικό αέριο στο οικόπεδο 6, στον στόχο Καλυψώ. Η γεώτρηση, όπως σημειώνεται, είχε τελικό συνολικό βάθος 3,827 μέτρα και κατέληξε σε εκτεταμένη στήλη φυσικού αερίου σε πετρώματα ενώ, όπως αναφέρεται υπάρχουν εξαιρετικά χαρακτηριστικά κοιτάσματος. Η ΕΝΙ χαρακτηρίζει τον στόχο Καλυψώ 1 ως «υποσχόμενη ανακάλυψη φυσικού αερίου», αναφέροντας ότι επιβεβαιώνεται η επέκταση των δεδομένων «τύπου Ζορ» στην ΑΟΖ της Κύπρου.

Θετική εξέλιξη

Σχολιάζοντας τα αποτελέσματα της γεώτρησης, Ο κ. Λακκοτρύπης είπε ότι πρόκειται για ιδιαίτερα θετική εξέλιξη αφού αφορά στη δεύτερη ουσιαστική ανακάλυψη στην ΑΟΖ και πρόσθεσε ότι αυξάνονται τα αποθέματα της Κύπρου σε φυσικό αέριο. «Η ανακάλυψη», σημείωσε, «επιβεβαιώνει την ύπαρξη πετρελαϊκού συστήματος, ανθρακικού ταμιευτήρα, όπως προσδοκούσαμε και πλήρη συσχετισμό με το Ζορ,  δηλαδή τα ίδια γεωλογικά και γεωφυσικά χαρακτηριστικά» είπε.

«Λόγω της ιδιομορφίας του κοιτάσματος, δεν κατέστη δυνατό να έχουμε την εκτίμηση των ποσοτήτων ή το εύρος των ποσοτήτων του φυσικού αερίου και γι’ αυτό τον σκοπό, η κοινοπραξία Eni και Total θα πρέπει να κάνουν περισσότερες μελέτες τις επόμενες μέρες για να καταδείξουν με περισσότερη ευκρίνεια τις ποσότητες ΦΑ», συμπλήρωσε ο κ. Λακκοτρύπης. Παράλληλα, ο κ. Λακκοτρύπης ανέφερε πως το ερευνητικό σκάφος SAIPEM 12000 αναχωρεί απόψε ή το αργότερο μέχρι αύριο το πρωί για την προγραμματισμένη γεώτρηση στον «Σουπιά» στο τεμάχιο 3.
Σημείωσε ωστόσο πως η γεώτρηση που θα πραγματοποιηθεί στο τεμάχιο 3 δεν έχει ξαναπραγματοποιηθεί στην Ανατολική Μεσόγειο, αφού αφορά σε ανθρακούχες δομές νεαρότερης ηλικίας σε πιο ξέθαβα νερά. Η γεώτρηση στον στόχο «Καλυψώ» ξεπέρασε το βάρος των 3.800 μέτρων.
«Και ελπίζουμε για τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα, τα οποία θα ανοίξουν ένα γεωλογικό μοντέλο στην περιοχή μας αλλά και ευρύτερα στην Ανατολική Μεσόγειο», πρόσθεσε.
Ερωτηθείς αν η ExxonMobil θα ζητήσει τα γεωλογικά δεδομένα από την ΕΝΙ, ο κ. Λακκοτρύπης είπε πως ήδη καθορίστηκε ο πρώτος στόχος στο τεμάχιο 10 με το όνομα «Δελφίνος», ενώ ο δεύτερος με το όνομα «Ανθέα» είναι στο στάδιο του τελικού καθορισμού. Η γεώτρηση στο τεμάχιο 10 είναι προγραμματισμένη για τον δεύτερο εξάμηνο του έτους.
«Απ’ εκεί και πέρα γνωρίζω ότι συνεργάζονται οι εταιρείες, αλλά αυτά είναι θέματα τα οποία αφορούν τις δύο εταιρείες, είπε.

Γερμανία: «Τζάμπα» το ρεύμα

Το κόστος ηλεκτρικής ενέργειας στη Γερμανία μειώθηκε τόσο δραματικά τις τελευταίες ημέρες που οι μεγάλοι καταναλωτές ουσιαστικά πληρώθηκαν για να χρησιμοποιήσουν ενέργεια από το δίκτυο. Ενώ η αρνητική τιμολόγηση δεν είναι καθημερινό φαινόμενο στη χώρα, έχει συμβεί κατά καιρούς, όπως το περασμένο σαββατοκύριακο, ως αποτέλεσμα των μεγάλων επενδύσεων σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας τις τελευταίες δύο δεκαετίες. Η τελευταία περίοδος αρνητικής τιμολόγησης και προσωρινών πλεονασμάτων ενέργειας ήταν αποτέλεσμα του θερμού καιρού, των ισχυρών ανέμων και της χαμηλής ζήτησης λόγω εορτών.

Η αιολική ενέργεια αντιπροσωπεύει συνήθως το 12% της κατανάλωσης ενέργειας της Γερμανίας σε καθημερινή βάση. Ωστόσο, σε ημέρες με αέρα, αυτό το ποσοστό μπορεί εύκολα να πολλαπλασιαστεί αρκετές φορές πάνω από τον μέσο όρο. Οι μονάδες άνθρακα και άλλες παλιότερες πηγές ενέργειας δεν είναι σε θέση να μειώσουν αρκετά γρήγορα την παραγωγή τους. Έτσι, δημιουργείται ένα πλεόνασμα ηλεκτρικής ενέργειας. Την παραμονή των Χριστουγέννων, οι μεγάλοι καταναλωτές ενέργειας, όπως οι ιδιοκτήτες εργοστασίων, πληρώθηκαν πάνω από 50 ευρώ ανά μεγαβατώρα κατανάλωσης.

Η Γερμανία δεν είναι η μόνη χώρα που έχει βιώσει περιόδους αρνητική τιμολόγησης. Το Βέλγιο, η Γαλλία το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ολλανδία και η Ελβετία έχουν αντιμετωπίσει στο παρελθόν το «ευχάριστο πρόβλημα» της υπερβολικής ενέργειας. Οι ευρωπαϊκές χώρες είναι συχνά σε θέση να μοιράζονται την υπερβολική ισχύ μεταξύ τους μέσω του δικτύου, αν και το σύστημα είναι ατελές. Το φαινόμενο αυτό υπογραμμίζει την ανάγκη για μία πιο αποτελεσματική και προσιτή τεχνολογία αποθήκευσης ενέργειας, κυρίως μέσω μπαταριών. Με την καλύτερη αποθήκευση ενέργειας, οι χώρες θα μπορούν να χρησιμοποιούν την πλεονάζουσα ενέργεια σε περίπτωση έκτακτης

Πηγή: http://politis.com.cy/article/germania-tzampa-to-revma-plirononte-gia-to-chrisimopiisoun