Tag - πάγοι

Τα επίπεδα των θαλάσσιων πάγων της Αρκτικής βρίσκονται σε κατακόρυφη πτώση, με τη συνολική ποσότητα των θαλάσσιων πάγων στον πλανήτη να σημειώνουν ιστορικό χαμηλό, εδώ και τέσσερις δεκαετίες που ξεκίνησε δορυφορικά η καταγραφή τους. Μάλιστα, σύμφωνα με τον μετεωρολόγο Έρικ Χόλτχαους, με βάση προσομοιώσεις και παρελθοντικές αναλύσεις, η σημερινή ποσότητα θαλάσσιων πάγων της Γης είναι η χαμηλότερη εδώ και χιλιετίες.

Τα χαμηλά επίπεδα των πάγων της Αρκτικής θάλασσας συνδέονται τόσο με την κλιματική αλλαγή όσο και με παράξενα καιρικά φαινόμενα που πιθανόν επηρεάζονται και τα ίδια από την κλιματική αλλαγή. Η έκταση του θαλάσσιου πάγου βρίσκεται τώρα σε φάση αύξησης, καθώς είναι χειμώνας στην Αρκτική, αλλά η εισροή θερμού αέρα έχει αυξήσει τη θερμοκρασία πέραν των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.

Η κατάσταση είναι κάπως διαφορετική στην Ανταρκτική, καθώς υπάρχει το ενδεχόμενο τα χαμηλά επίπεδα του εποχικού θαλάσσιου πάγου να είναι αποτέλεσμα της φυσικής μεταβλητότητας, αν και η μείωση είναι ακόμη ταχύτερη από ό,τι αναμενόταν για το καλοκαίρι.

Ο Ράινερ Γκερζόντε του Ινστιτούτου Πολικής και Θαλάσσιας Έρευνας Άλφρεντ Βέγκενερ στο Μπρεμερχάβεν της Γερμανίας και η Αν ντε Βερνάλ του Πανεπιστημίου του Κεμπέκ στο Μοντρεάλ του Καναδά «ανακατασκεύασαν» τα παρελθοντικά επίπεδα πάγων χρησιμοποιώντας γεωχημικά και ιζηματολογικά δεδομένα, καθώς και αρχεία μικρο-απολιθωμάτων σε πάγο και ιζήματα, και κατέληξαν στο ίδιο συμπέρασμα με τον Χόλτχαους για τα σημερινά χαμηλά επίπεδα πάγων.

Οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι είναι δυνατόν τα επίπεδα πάγου να αυξηθούν στο άμεσο μέλλον, αλλά στη συνέχεια να μειωθούν σε επίπεδα ακόμη χαμηλότερα από ό,τι παρατηρούμε σήμερα.

Ευρωπαίοι επιστήμονες χαρτογράφησαν για πρώτη φορά με τόση λεπτομέρεια και σε βάθος αυτό που υπάρχει όχι μόνο πάνω αλλά και κάτω από το Νότιο Πόλο στην Ανταρκτική, την τελευταία μεγάλη απρόσιτη και εν πολλοίς άγνωστη περιοχή στη Γη.

Τα «αποκαλυπτήρια» του Νοτίου Πόλου έγιναν στο πλαίσιο του Προγράμματος PolarGAP και παρουσιάσθηκαν στο διεθνές συνέδριο της Αμερικανικής Γεωφυσικής Ένωσης στο Σαν Φρανσίσκο, σύμφωνα με το BBC. Αν και οι ΗΠΑ διαθέτουν μια μεγάλη επιστημονική βάση στην Ανταρκτική εδώ και δεκαετίες, το υπέδαφος του Νοτίου Πόλου αποτελούσε ένα μυστήριο έως σήμερα. Μεταξύ άλλων, εντοπίσθηκαν άγνωστες κοιλάδες και βουνά σκεπασμένες από πάγους.

Το PolarGAP, που χρηματοδοτήθηκε κυρίως από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (ESA), έκανε μετρήσεις πάνω από μια περιοχή του πλανήτη που οι δορυφόροι δεν μπορούν να παρατηρήσουν, καθώς συνήθως δεν ξεπερνούν το γεωγραφικό πλάτος των 83 μοιρών. Η ESA ήθελε κυρίως να μελετήσει το πεδίο βαρύτητας του Νοτίου Πόλου, προκειμένου να ολοκληρώσει τις παρατηρήσεις του ευρωπαϊκού δορυφόρου GOCE. Αυτό, μεταξύ άλλων, θα επιτρέψει στα δορυφορικά συστήματα πλοήγησης GPS και Galileo να είναι πιο ακριβή.

Οι Δανοί, Νορβηγοί και Βρετανοί ερευνητές του PolarGAP πέταξαν πολλές φορές πάνω από το Νότιο Πόλο με ένα αεροπλάνο εφοδιασμένο με διάφορα επιστημονικά όργανα (αισθητήρες βαρυτικού και μαγνητικού πεδίου, ραντάρ, λέιζερ κ.α.). Μελέτησαν έτσι το πάχος των πάγων και του εδάφους κάτω από τους πάγους. Τα στοιχεία βρίσκονται ακόμη υπό επεξεργασία, αλλά -σύμφωνα με τα πρώτα αποτελέσματα- οι επιστήμονες επιβεβαίωσαν την ύπαρξη κάτω από τους πάγους ενός τεράστιου λεκανοπεδίου μήκους άνω των 1.000 χιλιομέτρων, που εκτείνεται από τη Θάλασσα Γουέντελ έως το Νότιο Πόλο.