Longitude Prize: €12 εκατ. για λύση στο σημαντικότερο επιστημονικό πρόβλημα του καιρού μας

Έναν διαγωνισμό που πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά πριν από 300 χρόνια αναβίωσε η βρετανική κυβέρνηση ζητώντας από το κοινό να επιλέξει ποιο πρόβλημα επιθυμεί να αντιμετωπίσουν οι ερευνητές και οι εφευρέτες που θα συμμετάσχουν.

Πριν από τρεις αιώνες, το 1714, η κυβέρνηση της βρετανίας ψήφισε τον νόμο Longitude Act, ή Νόμο για το Γεωγραφικό Μήκος, ώστε να διεξαγάγει τον αρχικό διαγωνισμό. Αντικείμενο του διαγωνισμού ήταν η επίλυση ενός από τα σημαντικότερα τεχνικά προβλήματα της εποχής: ο προσδιορισμός του γεωγραφικού μήκους στα πλοία.

Τότε νικητής ήταν ο ωρολογοποιός Τζον Χάρισον, ο οποίος εφηύρε έναν χρονογράφο που επέτρεψε στους ναυτικούς να εντοπίσουν τη θέση τους στη θάλασσα για πρώτη φορά, διάκριση

που του χάρισε και χρηματικό έπαθλο 20.000 λιρών.

Τότε, υπήρχε ήδη μια μέθοδος για τον προσδιορισμό του γεωγραφικού μήκους στα πλοία: οι ναυτικοί χρησιμοποιούσαν δύο ρολόγια, από τα οποία το ένα κρατούσε πάντα την ώρα που είχε το λιμάνι και το άλλο ρυθμιζόταν κάθε μέρα με βάση τη θέση του ήλιου, οπότε έδειχνε την αστρονομική ώρα.

Η διαφορά ανάμεσα στα δύο ρολόγια μπορεί να δώσει το γεωγραφικό μήκος, όμως τα ρολόγια εκείνης της εποχής επηρεάζονταν από την υγρασία και τις μεταβολές της θερμοκρασίας και δεν προσέφεραν αρκετή ακρίβεια.

Ο Τζον Χάρισον χρειάστηκε αρκετά χρόνια μέχρι να πείσει τους διοργανωτές του διαγωνισμού ότι το ακριβές ρολόι του έλυνε το πρόβλημα.

—Τρεις αιώνες μετά

Πέρυσι, ο βρετανός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον ανακοίνωσε το βραβείο Longitude Prize που πήρε το όνομά του από το νόμο του 1714.

Το νέο βραβείο συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 10 εκατ. λιρών (12 εκατ. ευρώ), ποσό που θα προσφέρει το Συμβούλιο Τεχνολογικής Στρατηγικής της βρετανικής κυβέρνησης.

Η επιτροπή του βραβείου αποτελούν 100 επιστήμονες. Το κοινό θα κληθεί να επιλέξει από τις 22 Μαΐου έως τις 25 Ιουνίου ένα πρόβλημα που απασχολεί σήμερα την ανθρωπότητα από μια λίστα έξι κατηγοριών προβλημάτων.

Μετά την ανακοίνωση του αποτελέσματος της ψηφοφορίας, επιστήμονες και εφευρέτες σε όλο τον κόσμο θα έχουν περιθώριο πέντε ετών να προτείνουν λύσεις.

Ο νικητής του βραβείου θα ανακοινωθεί από την οργάνωση Nesta για την προώθηση της καινοτομίας.

Οι έξι κατηγορίες είναι:

Πτήση: Πώς μπορούμε να πετάξουμε χωρίς να βλάπτουμε το περιβάλλον;

Τρόφιμα: Πώς μπορούμε να εξασφαλίσουμε θρεπτικά και αειφόρα τρόφιμα;

Αντιβιοτικά: Πώς μπορούμε να αντιμετωπίσουμε την αύξηση των ανθεκτικών μικροβίων;

Παράλυση: Πώς μπορούμε να την θεραπεύσουμε;

Νερό: Πώς μπορούμε να εξασφαλίσουμε ασφαλές και καθαρό νερό για όλους;

Άνοια: Πώς να βοηθήσουμε τους ασθενείς να ζουν αυτόνομα για περισσότερο χρόνο.