Ενέργεια & κλίμα

Το ενεργειακό πρόγραμμα της Κυπριακής Δημοκρατίας για το τρέχον έτος -το 2018 χαρακτηρίζεται από το κυπριακό Υπουργείο Ενέργειας ως «ερευνητικό έτος»- περιλαμβάνει τέσσερις με πέντε (4-5) γεωτρήσεις. Η ιταλική ΕΝΙ προγραμματίζει δύο γεωτρήσεις για το 2018, μία στον γεωτρητικό στόχο «Καλυψώ» του μπλοκ 6 και άλλη μία στο κοίτασμα «Σουπιά» του θαλάσσιου τεμαχίου 3. Εάν ολοκληρωθούν εντός του τρέχοντος έτους οι περιβαλλοντικές μελέτες και η αξιολόγηση των στοιχείων των σεισμολογικών ερευνών για το 8, τότε η ΕΝΙ ενδεχομένως να επιχειρήσει γεώτρηση και στον στόχο «Ερατοσθένης (Νότιο 1)» του εν λόγω μπλοκ. Η κοινοπραξία μεταξύ της αμερικανικής πετρελαϊκής εταιρείας ExxonMobil και της Qatar Petroleum, έχει ανακοινώσει ότι το δεύτερο εξάμηνο του 2018 θα διενεργήσει δύο γεωτρήσεις στο μπλοκ 10, και συγκεκριμένα στους στόχους «Άνθεια» και «Δελφίνος».

Ηρεμία στην ΑΟΖ

Παρά το περίπου πολεμικό κλίμα μεταξύ Κύπρου – Τουρκίας που κτίζεται από μερίδα των Μίντια και το οποίο τροφοδοτούν/ συντηρούν κάποιοι πολιτικοί και πολιτικοί αναλυτές, στην πραγματικότητα, σύμφωνα με πηγή του κυπριακού ΥΠΕΞ , η Τουρκία δεν έχει παρενοχλήσει καθόλου το ερευνητικό πρόγραμμα της Κυπριακής Δημοκρατίας, ούτε σήμερα, δηλαδή τη γεώτρηση που βρίσκεται σε εξέλιξη στο 6, ούτε στο παρελθόν. Για την ώρα, η Άγκυρα περιορίζεται σε δηλώσεις που στέλνουν μήνυμα σε Κύπρο – Ελλάδα και διεθνή κοινότητα για τις τουρκικές διεκδικήσεις.

Το Πανεπιστήμιο Κύπρου έχει στην κατοχή του την άδεια της ΡΑΕΚ για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκού πάρκου ισχύος 5 μεγαβάτ, για σκοπούς κάλυψης των αναγκών του σε ηλεκτρική ενέργεια. Η άδεια εκδόθηκε σε διάστημα ενός μηνός από την κατάθεση της αίτησης. Στην άδεια αναγράφεται ως ημερομηνία λήξης η 14η Αυγούστου 2018, κάτι που σημαίνει ότι έως τότε το εκπαιδευτικό ίδρυμα θα πρέπει να προωθήσει τις διαδικασίες για την εγκατάσταση του συστήματος. Αναγράφεται επίσης ότι το πάρκο θα έχει χωρητικότητα αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας ισχύος 2.350 κιλοβατώρων, οι οποίες θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε περιόδους που η αξιοποίηση της ηλιακής ενέργειας δεν θα είναι δυνατή.

Ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Κύπρου Κωνσταντίνος Χριστοφίδης ανέφερε ότι ήδη προετοιμάζεται το έδαφος για προκήρυξη διεθνών προσφορών για την επιλογή της εταιρείας που θα αναλάβει την εγκατάσταση. Πιστεύουμε, είπε, ότι εντός Ιανουαρίου θα είναι έτοιμα τα έγγραφα για την προκήρυξη, ούτως ώστε μέσα στο 2018 να καταστεί δυνατή η παραγωγή ηλεκτρισμού από τα φωτοβολταϊκά.

Ο κ. Χριστοφίδης είπε ακόμα ότι για το έργο έχει προσφερθεί στο πανεπιστήμιο σημαντική δωρεά, αλλά το όνομα του δωρητή πιθανό να ανακοινωθεί αργότερα. Ένα μέρος της χρηματοδότησης θα καλυφθεί με δάνειο. Διαβεβαίωσε ωστόσο ότι ο χρόνος απόσβεσης του κόστους θα είναι πολύ μικρός, αφού ένα μεγάλο μέρος των αναγκών του πανεπιστημίου θα καλύπτεται από το πάρκο.

Όταν στη συνέχεια παραδοθούν και λειτουργήσουν η βιβλιοθήκη, η Πολυτεχνική Σχολή και άλλες υποδομές το πανεπιστήμιο θα κάνει αίτηση για άλλα 5 μεγαβάτ, με στόχο να καταστεί το πρώτο πανεπιστήμιο στον κόσμο που θα καλύπτει πλήρως τις ανάγκες του με αξιοποίηση της ηλιακής ενέργειας.

Το πάρκο θα κατασκευαστεί σε γη του πανεπιστημίου στη νεκρή ζώνη και θα πάρει το όνομα «Απόλλων». Το πανεπιστήμιο συνεργάστηκε με την ΑΗΚ για την πραγματοποίηση των απαραίτητων μελετών.

Χαρμόσυνα νέα έλαβε η κυβέρνηση από τις Βρυξέλλες σε ό,τι αφορά τους ενεργειακούς σχεδιασμούς και ειδικότερα την προμήθεια υγροποιημένου φυσικού αερίου για σκοπούς ηλεκτροπαραγωγής και την ενδεχόμενη διοχέτευση φυσικού αερίου μέσω αγωγού από την Ανατολική Μεσόγειο στην Ελλάδα, την Ιταλία ή και άλλες ευρωπαϊκές αγορές. Η ΕΕ, μέσω του μηχανισμού «Συνδέοντας την Ευρώπη», έχει προκαταρκτικά αποφασίσει να χορηγήσει στην Κύπρο ποσό 100 εκατομμυρίων ευρώ για χρηματοδότηση των υποδομών για την εισαγωγή και επαναεριοποίηση υγροποιημένου φυσικού αερίου για χρήση στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, ενώ άλλα 35 εκατομμύρια θα δοθούν στην ιταλοελληνική κοινοπραξία IGI-Poseidon που προωθεί την πόντιση του αγωγού East Med για μεταφορά αερίου σε ευρωπαϊκούς προορισμούς. Τα 35 εκατομμύρια θα διατεθούν για την πραγματοποίηση της τελικής λεπτομερούς μελέτης για τον East Med (FEED- Front End Engineering Desing), από την έκβαση της οποίας θα εξαρτηθεί η τεχνοοικονομική βιωσιμότητα του έργου. Πρόσθετο ποσό 50-60 εκατ. ευρώ θα δαπανηθεί για το FEED από την κοινοπραξία.

Τεράστιο βήμα

Η οριστικοποίηση της απόφασης για τις δύο προαναφερθείσες χρηματοδοτήσεις αναμένεται να γίνει σε μερικές μέρες. Και τα δύο σκέλη της προκαταρκτικής απόφασης της ΕΕ συνιστούν μεγάλη επιτυχία για την Κύπρο. Ειδικότερα, σε ό,τι αφορά τη χρηματοδότηση των υποδομών για εισαγωγή LNG, δημιουργούνται πλέον πολύ καλές προϋποθέσεις για τη βιωσιμότητα του έργου (αφού μειώνεται κατά 100 εκατ. ευρώ το συνολικό κόστος), την επιτυχία του διαγωνισμού που θα προκηρύξει πιθανότατα εντός του 2018 η ΔΕΦΑ και την εξασφάλιση καυσίμου σε συμφέρουσα τιμή, ώστε και το κόστος παραγωγής ρεύματος να μειωθεί και να ενταχθεί στο ενεργειακό ισοζύγιο ένα φιλικότερο προς το περιβάλλον καύσιμο, η χρήση του οποίου θα μειώσει την εκπομπή θερμοκηπιακών αερίων και θα επιτρέψει στην ΑΗΚ να ικανοποιήσει τις αυστηρότερες ρυθμίσεις που θα εφαρμόζονται από το 2020 βάσει του κοινοτικού κεκτημένου. Χωρίς υπερβολή, η οριστικοποίηση της χορηγίας των 100 εκατ. ευρώ, που αποτελεί το 40% του συνολικού κόστους για τις υποδομές του φυσικού αερίου, θα καταστήσει επιτέλους πολύ πιθανή, έως βέβαιη, την πραγματοποίηση του στρατηγικής σημασίας στόχου για έλευση φυσικού αερίου στην Κύπρο, με ουσιαστική μάλιστα συμμετοχή του κράτους στην ιδιοκτησία των υποδομών. Θυμίζουμε ότι η αρχική απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου προβλέπει τη συμμετοχή της ΑΗΚ στο έργο σε ποσοστό μέχρι 30%.

Η δανική πόλη του Άαρχους αναμένεται να γίνει η πρώτη πόλη στον κόσμο που θα χρησιμοποιεί ενέργεια από οικιακά και βιομηχανικά λύματα για να τροφοδοτήσει με ενέργεια εγκαταστάσεις επεξεργασίας νερού.

Η Εγκατάσταση Επεξεργασίας Λυμάτων του Μαρσέλισμποργκ, η οποία προμηθεύει φρέσκο νερό σε 200.000 κατοίκους, αναμένει να παράγει από λύματα περισσότερο από το 192% της ενέργειας που χρειάζεται.

Το πλεόνασμα της ηλεκτρικής ενέργειας θα χρησιμοποιείται για την τροφοδότηση αντλιών νερού για τη διανομή του καθαρού νερού και, αν περισσεύει ακόμη ηλεκτρική ενέργεια, θα διοχετεύεται πίσω στο δίκτυο.

Η μέθοδος για την μετατροπή των λυμάτων σε χρησιμοποιήσιμη ενέργεια βασίζεται στο βιοαέριο. Τα απόβλητα και τα λύματα διοχετεύονται για επεξεργασία σε αεροστεγείς δεξαμενές με βακτήρια, τα οποία διασπούν τα οργανικά υλικά.

Με σταθερή θερμοκρασία 38 βαθμών Κελσίου, τα απόβλητα παράγουν βιοαέριο (κυρίως μεθάνιο), που καίγεται για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και θερμότητας.

Αν και η διαδικασία αυτή χρησιμοποιείται σε πολλές μονάδες επεξεργασίας λυμάτων ως μέσο εξουδετέρωσης επιβλαβών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, καμία δεν έχει προσπαθήσει μέχρι τώρα να αξιοποιήσει την ενέργεια για επαναχρησιμοποίηση σε τέτοια κλίμακα.

Οι αναβαθμίσεις της εγκατάστασης κόστισαν περίπου τρία εκατομμύρια ευρώ, και οι ιθύνοντες πιστεύουν ότι το νέο σύστημα θα αποσβέσει το κόστος μέσα σε μόλις πέντε χρόνια, χάρις στη μείωση του κόστους συντήρησης και το προστιθέμενο όφελος της πώλησης περίσσειας ηλεκτρικής ενέργειας στο δίκτυο. Εξάλλου, άλλες δανικές πόλεις και όχι μόνο, σκοπεύουν να εγκαταστήσουν παρόμοια συστήματα.

ΠΗΓΗ: naftemporiki.gr

Αν η άνοδος της θερμοκρασίας έως το τέλος του αιώνα ξεπεράσει τον ενάμιση βαθμό Κελσίου, το βέλτιστο όριο που έχει θέσει η διεθνής Συμφωνία του Παρισιού, πολλά εδάφη γύρω από τη Μεσόγειο θα μετατραπούν σε έρημο, προειδοποιεί γαλλική μελέτη στην επιθεώρηση «Science».

Οι εκτιμήσεις

Οι ερευνητές εκτιμούν ότι, αν η η θερμοκρασία ανέβει ενάμιση βαθμό σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα, δεν αποκλείεται να επανεμφανιστούν στη Μεσόγειο που δεν έχουν υπάρξει εδώ και 10.000 χρόνια. Στο χειρότερο σενάριο, μεγάλες πόλεις της Μεσογείου όπως η Λισαβώνα και η Σεβίλλη θα βρίσκονται πια στο μέσο της ερήμου.

Ήδη οι θερμοκρασίες στη λεκάνη της Μεσογείου είναι περίπου 1,3 βαθμούς Κελσίου μεγαλύτερες από εκείνες της περιόδου 1880-1920, ενώ την ίδια περίοδο η μέση αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας ήταν μικρότερη, γύρω στους 0,85 βαθμούς Κελσίου. Αυτό δείχνει ότι η Μεσόγειος είναι πιο ευαίσθητη και άρα ευάλωτη στην κλιματική αλλαγή.

Οι γάλλοι επιστήμονες μελέτησαν δείγματα γύρης από διαδοχικά γεωλογικά ιζήματα του παρελθόντος, εξάγοντας έτσι συμπεράσματα για την πορεία του μεσογειακού κλίματος και των οικοσυστημάτων κατά τα τελευταία 10.000 χρόνια. Στη συνέχεια, χρησιμοποιώντας υπολογιστικά μοντέλα, έκαναν προβλέψεις για την εξέλιξη των οικοσυστημάτων στο μέλλον, με βάση διάφορα σενάρια. (more…)

Καθώς η άνοδος της στάθμης της θάλασσας απειλεί τις κατοικίες τους, οι αυτόχθονες που ζουν στο μικρό νησί Λένοξ του Καναδά, αντιμετωπίζουν το ενδεχόμενο να γίνουν οι πρώτοι πρόσφυγες κλιματικής αλλαγής στη χώρα και την ήπειρο.

Περίπου 450 μέλη της φυλής Μίκμακ κατοικούν στο νησί, και προσπαθούν να προστατεύσουν τις ακτές τους με βράχια. Τελικά, όμως, η απώλεια της γης είναι πιθανό να τους αναγκάσει να μετεγκατασταθούν.

Το νησί Λένοξ χάνει συνεχώς επιφάνεια, καθώς τα επίπεδα της θάλασσας ανεβαίνουν. Το 1880, το νησί είχε έκταση περίπου 1.500 στρέμματα, αλλά σήμερα το ήδη μικρό νησί έχει πλέον χάσει σχεδόν 300 στρέμματα αυτής της γης. Τουλάχιστον 77 στρέμματα χάθηκαν μόνο μεταξύ 1968 και 2010.
(more…)

Το πράσινο φως στη Συμφωνία COP21 για την κλιματική αλλαγή, με τη σύμφωνη γνώμη της Κύπρου, έδωσαν την Παρασκευή 30 Σεπτεμβρίου στις Βρυξέλλες οι Υπουργοί Περιβάλλοντος της ΕΕ.

Την Κύπρο στο Συμβούλιο εκπροσώπησε ο Υπουργός Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος Νίκος Κουγιάλης.

Οι τυπικές διαδικασίες για την τελική επικύρωση της Συμφωνίας θα αρχίσουν τον επόμενο Νοέμβριο στο Μαρακές, όπου από τις 7 μέχρι τις 18 του μήνα θα διεξαχθεί και η επόμενη σύνοδος του COP21. Οι Υπουργοί μάλιστα ενέκριναν σήμερα και την κοινή γραμμή με την οποία θα εκπροσωπηθεί εκεί η ΕΕ.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η έγκριση από το Συμβούλιο των Υπουργών πριν από την ολοκλήρωση των σχετικών εθνικών διαδικασιών, πρόκειται για κατ’ εξαίρεση πρακτική, που δεν θα αποτελέσει προηγούμενο για άλλες διαδικασίες της ΕΕ.

«Η ΕΕ υπήρξε πρωταγωνιστής στην επίτευξη της Συμφωνίας του Παρισιού και η Κύπρος αντιλαμβάνεται πλήρως τη σημασία της συμμετοχής της Ένωσης στην πρώτη Σύνοδο των μερών που αναμένεται να συγκληθεί πριν την πραγματοποίηση της διάσκεψης του ΟΗΕ για την κλιματική αλλαγή (COP22) από την οποία η ΕΕ δεν μπορεί να απουσιάζει», σημείωσε ο Υπουργός κατά την παρέμβασή του, δίνοντας της έγκριση στη Συμφωνία.

Για την Κύπρο, κατέληξε, η επικύρωση και εφαρμογή της Συμφωνίας αποτελεί προτεραιότητα και καταβάλλεται κάθε προσπάθεια για να επικυρωθεί πριν το τέλος του έτους.